فیستول مقعدی یک تونل (کانال) است که بین انتهای روده و پوست نزدیک مقعد ایجاد می شود و در بیشتر موارد در واکنش به آبسه مقعدی رخ میدهد. فیستول با علائمی مانند خونریزی، ترشح چرک، درد و تورم همراه است و میتواند بسیار آزاردهنده باشد، به همین دلیل درمان به موقع آن از اهمیت بالایی برخوردار است. بسته به شدت و علائم فیستول، روشهای متفاوتی برای درمان آن وجود دارد و گاهی ممکن است بتوانید با روشهای خانگی به درمان آن کمک کنید.
درمان خانگی فیستول مقعدی
بهترین روش برای درمان فیستول مقعدی استفاده از لیزر درمانی یا جراحی است، اما برخی از افراد به دلایل مختلفی مانند عوارض احتمال جراحی یا هزینه نمی توانند از آنها استفاده کنند. در مواردی که فیستول مقعدی به موقع تشخیص داده می شود و هنوز یک فیستول ساده است ممکن است بتوانید با روشهای خانگی آن را مدیریت کنید. گزینه های متفاوتی برای درمان فیستول در خانه وجود دارد که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم.
استفاده از داروی فیستول مقعدی
استفاده از برخی داروهای بدون نسخه می تواند به درمان فیستول کمک کند، برای مثال داروهای آنتی بیوتیک می توانند به کاهش علائمی مانند ترشح چرک کمک کنند. استفاده از پماد هایی مانند لیدوکائین نیز می تواند به طور موقت به کاهش درد ناشی از فیستول مقعدی کمک کند.
یبوست یکی از عواملی است که نقش مهمی در ایجاد و تشدید فیستول دارد، به همین دلیل استفاده از نرم کننده های مدفوع و ملین ها نیز می توانند فشار روی فیستول مقعدی را کاهش دهند.
نشستن در آب گرم (حمام سیتز)
نشستن در آب گرم (حمام سیتز) یکی از بهترین روشهای درمان خانگی فیستول به شمار می رود. این کار می تواند به برطرف کردن بسیاری از علائم آزاردهنده فیستول مانند تحریک، تورم، درد و التهاب کمک کند. برای کمک به بهبودی فیستول 3 تا بار در روز (بعد از هر اجابت مزاج بهتر است) به مدت 15 تا 20 دقیقه در آب گرم (نه داغ) بنشینید.
استفاده از کمپرس سرد
منظور از کمپرس سرد استفاده از آب سرد یا یخ روی ناحیه آسیب دیده است. برای انجام این کار نباید یخ را مستقیم روی فیستول قرار دهید، بلکه باید آن را در یک پارچه یا حوله ضخیم بپیچید و سپس روی فیستول بگذارید. این کار می تواند به بهبود جریان خون در ناحیه فیستول کمک کند و به طور موقت درد آن را تسکین دهد.
رژیم غذایی سالم
تغییر در رژیم غذایی نقش مهمی در درمان خانگی فیستول مقعدی دارد. هر آنچه که در طول روز می خورید می تواند بر معده و دستگاه گوارش تاثیر بگذارد، پس داشتن یک رژیم غذایی سالم برای درمان فیستول ضروری است. اگر به فیستول مبتلا هستید باید مواد غذایی حاوی فیبر مانند غلات کامل، سبزیجات و میوه ها را به رژیم غذایی اضافه کنید تا با نرم کردن مدفوع فشار و درد در هنگام اجابت مزاج را کاهش دهید. همچنین نوشیدن 8 تا 10 لیوان آب در روز می تواند به درمان فیستول کمک کند.
در مقابل باید از مصرف غذاهای تند، غذاهای چرب، الکل، نوشابه و غذاهای فرآوری شده خودداری کنید، زیرا این مواد غذایی می توانند منجر به تشدید علائم فیستول مقعدی شوند.
رعایت بهداشت
یکی از عوارض رایج فیستول که می تواند منجر به پیچیده شدن آن شود عفونت است، اگر فیستول عفونی شود امکان درمان آن در خانه بسیار کاهش پیدا می کند، به همین دلیل حفظ بهداشت برای درمان فیستول ضروری است. اگر به فیستول مبتلا هستید حتما موارد زیر را رعایت کنید:
تمیز کردن و شستن مقعد با آب و دستمال مرطوب بدون الکل پس از هر اجابت مزاج.
شستن مرتب دست ها برای جلوگیری از انتقال عفونت به فیستول.
تعویض سریع لباس زیر بعد از ترشح چرک و مایعات از فیستول.
علاوه بر موارد بالا در صورت نیاز به اجابت مزاج به هیچ وجه آن را به تاخیر نیندازید و از نشستن طولانی مدت روی توالت خودداری کنید.
فعالیت بدنی (ورزش)
فعالیت بدنی و ورزش ملایم می تواند به بهبود گردش خون و هضم کمک کند. پیاده روی و تمرینات یوگا می توانند به برطرف کردن فیستول کمک کند. اما در نظر داشته باشید ورزش شدید و سنگین می تواند منجر به تشدید علائم این بیماری شود.
درمان فیستول در طب سنتی (گیاهی)
برخی از روش ها وجود دارند که در طب سنتی به طور گسترده برای درمان فیستول مورد استفاده قرار می گیرند، درمان های سنتی فیستول بیشتر بر استفاده از گیاهان تکیه دارد. در ادامه به بررسی بیشتر این روش درمان فیستول مقعدی می پردازیم.
روغن درخت چای
می توانید از روغن درخت چای به طور موضعی روی فیستول استفاده کنید، فقط پیش از مصرف حتما مقدار کمی از آن را روی پوست دست امتحان کنید تا اطمینان حاصل کنید که به این روغن حساسیت ندارید. روغن درخت چای دارای خواص ضد میکروبی و ضد التهابی بوده و از این طریق می تواند به کاهش عفونت و التهاب فیستول کمک کند.
چای زنجبیل
چای زنجبیل یکی از درمان های رایج فیستول در طب سنتی است که بیشتر می تواند به برطرف کردن علائم گوارشی این بیماری مانند حالت تهوع و یبوست کمک کند. همچنین این چای می تواند سیستم ایمنی را تقویت کند و از این طریق خطر بروز عوارض فیستول را کاهش دهد. توصیه می شود اگر به فیستول مبتلا هستند در روز 2 تا 3 بار چای زنجبیل بنوشید.
آلوئه ورا
آلوئه ورا به دلیل خواص درمانی و ضد التهابی شناخته شده است. استفاده از ژل آلوئه ورا به صورت موضعی در ناحیه آسیب دیده می تواند به کاهش التهاب و بهبودی سریع تر کمک کند.
روغن پونه
می توانید از خواص تسکین دهنده و درمانی روغن پونه برای درمان فیستول استفاده کنید. روغن پونه را دو بار در روز با آب ولرم بنوشید. این کار به تقویت سیستم ایمنی و از بین بردن باکتری های اطراف مقعد کمک می کند. همچنین تورم اطراف مقعد را کاهش می دهد و از خونریزی جلوگیری می کند، علائمی که افراد مبتلا به فیستول مقعدی آن را تجربه می کنند.
زردچوبه
در طب سنتی زردچوبه به علت خواص ضد باکتری و ضد ویروسی قوی آن شناخته شده است. زردچوبه می تواند به تسکین فیستول کمک کند و التهاب آن را کاهش دهد. میتوانید به دو روش از زردچوبه برای فیستول استفاده کنید. اولین روش استفاده از خمیر زردچوبه می باشد که می توانید با ترکیب آب و زردچوبه آن را درست کرده و سپس به صورت موضعی روی فیستول قرار دهید. روش دیگر ترکیب شیر، عسل و زردچوبه و سپس نوشیدن آن است.
میخک
استفاده از میخک می تواند به تقویت سیستم ایمنی و تمیز کردن روده بزرگ به طور طبیعی کمک کند. همچنین این گل خواص ضد باکتریایی داشته و می تواند خطر عفونت فیستول را کاهش دهد. پودر میخک را در آب بریزید و بجوشانید و به چای زنجبیل اضافه کنید. این کار می تواند به کاهش علائم فیستول کمک کند.
آیا فیستول بدون جراحی درمان می شود؟
در اغلب موارد برای درمان فیستول مقعدی به جراحی نیاز است، اما اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود ممکن است با روشهای خانگی درمان شود. البته باید بدانید روشهای پزشکی دیگری نیز برای درمان فیستول وجود دارند که به همان اندازه و یا حتی بیشتر موثر هستنند. در حال حاضر بهترین روش برای درمان فیستول مقعدی، لیزر درمانی است که به ساده ترین روش و در یک جلسه در مطب پزشک انجام می شود. این روش درصد موفقیت بالایی دارد و با کمترین عوارض همراه است.
