انتقاد و انتقاد پذیری

همه ما شنیدن انتقاد و سپس احساس ناراحتی پس از آن را تجربه کرده ایم و هیچ یک از ما از این موقعیت لذت نمی بریم . شنیدن انتقاد برای همه ما به دلایل بسیار متعددی ، سخت است و یکی از دلایل آن این است که انتقاد طولانی تر از تحسین با ما می ماند و این واقعاً مسئله ای دردناک است .

به آخرین باری فکر کنید که در یک روز هم مورد تحسین و هم مورد انتقاد قرار گرفتید . کدام یک برای شما سخت تر بوده و مدتی بیشتر با شما مانده است ؟ مطمئناً جواب این سوال انتقاد است و حتی ممکن است وقتی الان به آن فکر می کنید احساس نارضایتی داشته باشید .

برای احساس بد ناشی از شنیدن انتقاد دلایل دیگری نیز وجود دارد از جمله اینکه در این موقعیت ها احساس می کنیم مورد قضاوت واقع شده ایم و به ما حمله شده است . ما نگران از دست دادن عشق ، روابط ، شغل و اعتبار خود هستیم و وقتی انتقاد را به از دست دادن آن ها مرتبط می کنیم این احساس در ما به وجود می آید که به شدت آسیب پذیر هستیم .

گاهی اوقات ، انتقاد می تواند بازخوردی مفید باشد و شنیدن آن به ما کمک می کند که در جهت بهبود و پیشرفت حرکت کنیم . در این صورت ، لازم است از مهارت انتقاد پذیری برخوردار بوده تا بتوانیم از مزایای شنیدن انتقاد بهره مند شویم . در ادامه این مقاله به این موضوع خواهیم پرداخت که چگونه انتقاد پذیر باشیم و از طریق آن در جهت رشد حرکت کنیم .


انتقاد یعنی چه ؟

انتقاد چیست ؟ انتقاد عمل قضاوت در مورد شایستگی ها و کاستی های یک چیز است . نقد یک عمل ارزشیابی یا اصلاحی است که می تواند در هر زمینه ای از زندگی انسان رخ دهد و به دو دسته تقسیم می شود : انتقاد سازنده و غیر سازنده . یادگیری تشخیص تفاوت بین این دو می تواند به شما در مقابله با هرگونه انتقادی که با آن روبرو می شوید کمک کند .

تفاوت بین انتقاد سازنده و انتقاد مخرب در نحوه ارائه نظرات است ، به این معنی که اگرچه هر دو شکل انتقاد ، ایده ها ، شخصیت یا توانایی های شما را به چالش می کشند اما وقتی کسی انتقاد غیر سازنده می کند می تواند به غرور شما صدمه زده و تأثیرات منفی بر عزت نفس و اعتماد به نفس شما بگذارد . انتقاد غیر سازنده معمولاً به این دلیل اتفاق می افتد که فرد در چگونگی بیان خود بی دقتی می کند اما گاهی اوقات می تواند به دلیل بدخواهی و آزارگر بودن او نیز باشد . این نوع انتقاد می تواند به پرخاشگری یا عصبانیت منجر شود .

از سوی دیگر ، انتقاد سازنده برای نشان دادن اشتباهات شما مطرح می شود اما در کنار آن به شما نشان می دهد که چگونه می توانید پیشرفت کنید . انتقاد سازنده باید بازخوردی مفید تلقی شود که می تواند به شما کمک کند به جای ناامید شدن ، بهبود پیدا کنید . وقتی انتقاد سازنده باشد ، اگرچه شنیدن آن می تواند کمی دشوار باشد اما پذیرش آن راحت تر است .





 
اهمیت انتقاد

انتقاد به شما کمک می کند تا دیدگاه جدیدی به دست آورده و چشمانتان را به سمت چیزهایی باز می کند که ممکن است تا الان نادیده گرفته یا هرگز ندیده باشید . از آنجایی که انتقاد سازنده و بازخورد گرفتن به شما فرصتی برای پیشرفت می دهد باعث رشد و بهبود زندگی تان می شود اما به یاد داشته باشید که یکی از ویژگی های فرد موفق این است که برای استفاده از مزایای انتقاد آن را شخصی نگرفته بلکه به این فکر می کند که منظور از انتقاد کمک به او در رشد و پیشرفت است نه حمله به مهارت ها و شخصیتش .

در ارتباط با اهمیت انتقاد لازم به ذکر است که انتقاد به ویژه در محل کار مفید است زیرا نشان می دهد مدیران و همکارانتان به شما اهمیت داده و می خواهند شاهد موفقیت شما باشند . دریافت بازخورد ، چه مثبت و چه منفی ، بسیار خوب است زیرا نشان می دهد همکارانتان بر روی آینده تان سرمایه گذاری کرده و می خواهند به یادگیری شما کمک کنند ، در این صورت علاوه بر اینکه کمتر شکست می خورید جایگاه بهتری نیز در محل کار پیدا می کنید .

در محیطی که افراد بتوانند بازخورد و انتقاد سازنده را به اشتراک بگذارند همه برنده هستند . ایجاد یک فضای شفاف و مشارکتی در محل کار ، این فرصت را برای کارمندان فراهم می کند که افراد بهتری شوند و عملکردشان نیز ارتقا پیدا کند . دریافت بازخورد و انتقاد از دیگران علاوه بر اینکه باعث ایجاد اعتماد در روابط می شود افق دید افراد را نیز گسترش می دهد .

انتقاد در روابط شخصی نیز دارای اهمیت است ، از قدیم گفته اند دوست خوب مثل آینه ای است که عیب و نقص هایتان را به شما می گوید . زمانی افراد می توانند برای بهتر بودن تلاش کنند که اول از ایرادهای خود آگاه شده و بعد بتوانند بر روی آن ها کار کنند .



افزایش انتقاد پذیری

آیا پذیرش انتقاد برای شما دشوار است ؟ هیچ کس دوست ندارد که توسط یک منبع اقتدار یا حتی یک دوست صمیمی ، احساس پایین بودن داشته باشد اما هدف انتقاد سازنده کمک به یک موقعیت است نه آسیب به روابط کاری یا شخصی . اگر فکر می کنید که در شنیدن انتقاد دچار ضعف هایی هستید راهکارهایی که در ادامه مطرح شده است به شما کمک می کند انتقادپذیری خود را افزایش دهید .



 آرام بمانید

ممکن است در هنگام انتقاد شنیدن ، نشانه های جسمی استرس را تجربه کرده و برای مثال قلبتان تند بزند و کف دستتان عرق کند اما در این زمان باید نفس عمیق کشیده و خود را آرام نشان دهید . آرامش حتی اگر به طور طبیعی و به آسانی به وجود نیامده باشد مطمئناً از تحریک شدن شما جلوگیری می کند . پس حتماً سعی کنید در قدم اول این کار را انجام داده و نفس عمیق بکشید تا بتوانید به گام های بعدی افزایش انتقادپذیری برسید .



 گوش کنید

قبل از پاسخ دادن ، اجازه دهید که فرد مقابل آنچه می خواهد بگوید را تمام کند . اگر این کار را انجام ندهید دفاعی به نظر می رسید و ممکن است در نتیجه آن ، طرف مقابل آشفته شود ، بنابراین ، تا تمام شدن حرف های طرف مقابل سکوت کرده و بر گوش کردن فعال تمرکز کنید ، سپس به حرف های او فکر کرده و اگر آماده پاسخگویی نیستید به مرحله 3 بروید .



 فرصت بخواهید

برای افزایش انتقاد پذیری خود ، به فردی که از شما انتقاد کرده است بگویید که برای پاسخ دادن به او زمان لازم دارید . این در حالی است که فرد منتقد یک شخص مهم در زندگی شما باشد اگر این طور نیست و از طرف یک فرد غریبه مورد انتقاد قرار گرفته اید مطمئناً شما این گزینه را دارید که فوراً از موقعیت خارج شده و از آن فرد دور شوید .

اما اگر شخص مقابل برای شما مهم است و مطمئن نیستید که چگونه به او پاسخ بدهید برای خودتان زمان بخرید . به او بگویید که به زمان نیاز دارید و هر وقت آماده شدید با او صحبت خواهید کرد . این راهکار بسیار مفید است زیرا وقتی زمان بحرانی پس از تعامل می گذرد غالباً احساس متفاوتی نسبت به انتقادات پیدا می کنیم . این طور نیست ؟ می توانید برای آرام شدن از روش های مراقبه استفاده کرده و سپس با آرامش بیشتری به نحوه پاسخ دادن به انتقاد فکر کنید .





 فکر کردن به جوانب مثبت

چه بخواهید سریعاً به طرف مقابل پاسخ دهید و چه بخواهید زمان بخرید ، راهکار مفید در این موقعیت ها برای افزایش انتقاد پذیری این است که خطاهای شناختی خود را شناسایی کرده و در عوض ، فکر کنید در حرف های شخص مقابل چه پیام های مثبتی وجود دارد . شاید شخصی که به شما بازخورد می دهد عمیقاً به شما اهمیت داده و می خواهد بهترین نسخه خودتان باشید .

ممکن است رئیستان در صدد ارتقای شغلی شما باشد و می خواهد برای رسیدن به جایگاه بالاتر به شما کمک کند . به یاد داشته باشید که ممکن است اکنون در حال تجربه اتفاقی مثبت باشید و سعی کنید این ابعاد مثبت را شناسایی کرده و ببینید از این موقعیت چه چیزهایی می توانید بیاموزید .





 مشورت کنید

اگر در مورد بازخورد و درست بودن آن شک دارید با یکی از همکاران یا دوستان صادق خود در این مورد صحبت کنید . این فرد به شما کمک می کند که متوجه شوید چگونه انتقاد را مدیریت کرده و فرد انتقاد گر را بفهمید . در اینجا ، تاکید بر روی اعتماد است یعنی شخصی را انتخاب کنید که اطمینان دارید حقیقت را به شما می گوید . شنیدن حقیقت از کسی که شما را شناخته و به شما اهمیت می دهد آسان تر است .



 نمونه بخواهید

هنگامی که تصمیم به پاسخگویی گرفتید از فرد مقابل بخواهید که مثال بزند مثلاً اگر او به شما می گوید که بی تفاوت ، ناآماده ، بی ملاحظه ، بی فکر و غیره هستید و فکر می کنید این ویژگی ها برای شما صدق نمی کند از فرد بخواهید که نمونه هایی در این مورد برای شما مطرح کند . این راهکار به شما امکان می دهد روی انتقاد کار کرده و در مورد آن فکر کنید .

برای افزایش انتقاد پذیری خود ، شنیدن اصطلاحاتی کلی مثل دست و پا چلفتی ، تنبل و غیره به ندرت به شما کمکی می کند ، در حالی که ، داشتن نمونه هایی در مورد این ویژگی ها برایتان مفیدتر است .



همدلی کنید

این راهکاری سخت است اما سعی کنید برای بالا بردن انتقادپذیری خود ، با فرد مقابل همدلی کنید . او ممکن است در حالی که به شدت پرخاشگرانه رفتار می کند فکر کند که مودب است یا به دلیل عصبی بودن ممکن است زیاد صحبت کند . در هر صورت وقتی در حال بررسی شخص دیگر و درک او باشید احتمالاً آرامش بیشتری داشته و واکنش بهتری نیز نشان می دهید .



سخن آخر

در نهایت ، روزی که انتقادات را می شنوید برای شما روزی سخت و حساس خواهد بود ، به همین دلیل بسیار مهم است که در آن روز، کاری که دوست دارید را انجام داده و به این ترتیب از خودتان مراقبت کنید . این کار به شما کمک می کند علاوه بر اینکه روحیه خود را حفظ کنید بتوانید به انتقاداتی که شنیده اید بهتر فکر کرده و در مورد آن بهتر تصمیم بگیرید .

اگر می خواهید در مورد چگونگی مراقبت از خود اطلاعات بیشتری کسب کنید می توانید در ادامه و بر روی لینک زیر کلیک کرده و با راهکارهای خود مراقبتی آشنا شوید .






سوالات متداول

1- انتقاد یعنی چه ؟

انتقاد به معنای قضاوت در مورد شایستگی ها و کاستی ها بوده که به دو دسته سازنده و غیر سازنده تقسیم می شود . برای آگاهی از جزئیات بیشتر می توانید مقاله را مطالعه کنید .


2- چرا انتقاد مهم است ؟

شنیدن انتقاد به افراد کمک می کند دیدگاه جدیدی به دست آورده و به سمت بهبود و پیشرفت حرکت کنند که به جزئیات آن در مقاله بیشتر پرداخته شده است .


3- چگونه می توان انتقادپذیری خود را افزایش داد ؟

لازم است در زمان شنیدن انتقاد آرام بمانید و علاوه بر گوش دادن به جوانب مثبت آن فکر کنید . برای آگاهی از جزئیات بیشتر می توانید مقاله را مطالعه کنید . 

منبع : انتقاد و انتقاد پذیری