افسردگی پس از سقط جنین

سقط ناخواسته جنین یکی از اتفاقات دردناک برای هر مادری است که می تواند مشکلات جسمی و روحی زیادی را برای مادر به وجود بیاورد . احساس غم و اندوه ، احساس گناه ، افسردگی ، نگرانی از ناباروری و بارداری های بعدی از جمله مشکلاتی هستند که برای فرد به وجود می آیند .

دوره های سوگواری پس از سقط نیز ممکن است طول بکشد و این مشکلات روحی را برای مادر چند برابر کند . میزان این سوگواری پس از مرگ جنین به شخصیت و تاب آوری فرد ، نوع سقط ، زمان سقط ، حمایت خانواده و عواملی از این قبیل مربوط است . در ادامه این مقاله به بیان افسردگی پس از سقط جنین در زنان می پردازیم . 


افسردگی پس از سقط جنین

در بسیاری از زنان از دست دادن حاملگی احساسات ناراحتی زیادی را به وجود می آورد مانند احساس غمگینی ، اشکباری ، احساس فقدان ، اشتیاق داشتن به نوزاد ، خشم از خود و دیگران و اتفاقی که افتاده ، میل به صحبت کردن در مورد اتفاقی که افتاده و معنادار کردن آن و ناراحتی هنگام دیدن یک زن حامله .

افسردگی پس از سقط جنین مانند سوگواری است که فرد برای مرگ یک عزیز تجربه می کند . سقط جنین نشان دهنده از دست دادن نوزاد و نقش مادری است بنابراین عزت نفس و اعتماد زن به زایندگی خود را می تواند کاهش دهد . سوگواری پیش از تولد در سقط جنین دیرهنگام و زودهنگام دیده می شود که می تواند اثر منفی بر زن و اعضای خانواده او بگذارد .

سوگواری و داغداری تقریبا بعد از شش ماه از بین می رود و فقط در حالات حاد است که تا یک سال نیز ادامه پیدا می کند . زمانی سوگواری بیمارگونه می شود که که با مرور زمان فروکش نمی کند و در رفتار و هیجانات روزانه فرد اختلال ایجاد می کند .

افسردگی پس از سقط جنین یکی از مشکلات شایع در این زنان است ، برخی از زنان بعد از سقط جنین ممکن است دچار افسردگی شوند که ممکن است تقریبا یک سال طول بکشد ؛ در این حالت زنی که بچه دیگری ندارد و زنی که سابقه افسردگی دارد آسیب پذیرتر است .

افکار خودکشی و اقدام به خودکشی نیز در 10 % زنان بعد از سقط جنین به وجود می آید . خطر اضطراب و استرس پس از سانحه نیز بالاست ، اضطراب و اجتناب بیشتر در زنانی بالا می رود که اسیب فردی دیگری نیز داشته اند .

یک ماه پس از سقط جنین بیش از 25 % زنان از فشار روانی حاد رنج می برند . اکثر زنان علاوه بر مشکلات جسمی پس از سقط جنین و مشکلات روحی بیان شده  از مشکلات دیگری مانند مشکل در خوابیدن ، تحریک پذیری ، فقدان اشتها و افزایش و کاهش وزن رنج می برند . 






 
سوگواری بعد از سقط جنین

زنان در سطح تجربه سوگواری تفاوت های زیادی با هم دارند ، برخی از آنها واکنش های شدیدی به سوگ نشان می دهند و برخی نیز هیجانات کمتری را بروز می دهند ولی به هر نوعی که باشد در حالت عادی سطح سوگ بین 6 تا 12 ماه بعد از سقط جنین کاهش می یابد . سوگواری بعد از مرگ جنین پیچیده است و می تواند به دلایلی مشکل باشد ، مرگ ناگهانی و غیر منتظره است ، هیچ خاطره مشترکی وجود ندارد و هیچ کودک مشهودی برای سوگواری وجود ندارد . 
علاوه بر تفاوت افراد در واکنش به سوگ ، نگرانی در مورد دلایل شکست حاملگی ، نگرانی در مورد پیامدهای حاملگی آینده و خطرات آن ، سقط جنین مجدد از نگرانی های برجسته زنانی است که از مرگ جنین رنج می برند و اکثر زنان بعد از سقط به دنبال پیگیری سلامتی خود توسط یک پزشک هستند . سوگواری بعد از سقط جنین شامل پنج مرحله است که در ادامه مطرح می شود .



 شوک و انکار : وقتی در سونوگرافی به والدین گفته می شود که قلب نوزاد نمی زند یا اینکه سقط جنین انکار ناپذیر است به شدت برای مادر و پدر غیر قابل باور و شوکه کننده است . آن ها با خودشان فکر می کنند " چطور ممکن است ؟ همین چند لحظه پیش این بارداری ، واقعی بود و اکنون دنیای من در حال فروپاشی است " . این احساسات کاملاً طبیعی است و دیده شده است که بسیاری از خانم ها تا زمانی که سطح هورمون های آن ها کاهش نیابد در جهت انکار مرگ جنین ، حالت تهوع های زودگذر را تجربه می کنند .



 خشم : " چرا بارداری من ؟ چرا کودک من ؟ " برخی از مادران ، عصبانیت را برون ریزی کرده و می گویند " من همه چیز را به درستی انجام دادم ، ویتامین های دوران بارداری را مصرف کردم و غذای خوب خوردم ، این منصفانه نیست " . با وجود اینکه برخی از مادران می دانند که مقصر نیستند اما باز هم از خودشان عصبانی شده و فکر می کنند کاری اشتباه انجام داده اند . حتی منطق ترین زنان نیز در این موقعیت ممکن عصبانی شوند و این مسئله کاملاً طبیعی است .





 چانه زنی : این زنان با خود می گویند : " اگر فقط غذاهای طبیعی بخورم ، از هیچ لوازم آرایشی و شیمایی استفاده نکنم و تمام سموم را از خانه خارج کنم بارداری بعدی من خوب خواهد بود ، درست است ؟ " . در این دوره زنان به دنبال یافتن راه هایی برای درست کردن اشتباه و یافتن دلیل و اصلاح آن هستند . این تصور که سقط جنین بدون علت اتفاق می افتد یا کسی نمی تواند جلوی آن را بگیرد بسیار ناراحت کننده است و به همین دلیل این زنان سعی می کنند علتی برای سقط پیدا کرده و جلوی آن را برای بارداری بعدی بگیرند .



 افسردگی : در این مرحله زنان فکر می کنند که این تجربه فقط برای خودشان اتفاق افتاده است به همین دلیل از دیگران فاصله گرفته و انرژی و انگیزه آن ها کاهش می یابد . شدت افسردگی بستگی به تجربه مادر دارد ، اگر او مستعد این بیماری بوده یا سابقه آن را داشته باشد ، افسردگی او شدیدتر خواهد بود .



 پذیرش : مرحله آخر سوگواری بعد از مرگ جنین این است که شدت اندوه با گذشت زمان کم می شود . سرانجام ، ممکن است این زنان روزهایی را بدون فکر به نوزاد از دست داده شان بگذرانند که ممکن است باعث احساس گناه در آن ها شود . به همین دلیل ممکن است باز هم گاهی اوقات خشم و افسردگی برگردد اما روند آن کم کم رو به بهبود پیش می رود . خاطره از بین نمی رود اما درد شدید آن با گذشت زمان کم کم محو می شود .




مقابله با افسردگی پس از سقط جنین

مقابله با افسردگی پس از سقط جنین ، می تواند مدت زیادی طول بکشد . در موارد افسردگی  ، والدین نیاز به درمان دارند که برخی از درمان های رایج برای افسردگی عبارت اند از :



    داروهای ضد افسردگی برای کمک به تعادل شیمیایی در مغز و کاهش علائم افسردگی

    روان درمان برای کمک به مادر از طریق کار کردن بر روی احساسات و کنار آمدن با اندوه خود به روشی سالم

    درمان با تشنج الکتروشوک ( ECT ) که شامل اعمال جریان الکتریکی خفیف بر مغز است و برای درمان موارد شدید افسردگی که به دارو یا روان درمانی پاسخ نمی دهند استفاده می شود .

اگر به افسردگی دچار هستید می توانید با اطمینان از اینکه به برنامه درمانی خود پایبند هستید علائم را بهبود ببخشید . داشتن یک رژیم غذایی متعادل ، خواب کافی و ورزش منظم نیز می تواند به افزایش سطح انرژی و از بین رفتن نشانه های افسردگی کمک کند .

بسیار مهم است که برای مقابله با افسردگی پس از سقط جنین ، زوجین به یکدیگر کمک کرده و هر دوی آن ها بتوانند احساساتشان را بیان کنند . همچنین لازم است بر روی تعامل روشن و در میان گذاشتن احساساتشان با یکدیگر تمرکز داشته باشند .






 پیشنهاد نهایی

اگر کسی را در میان اطرافیان خود می شناسید که اخیراً جنین خود را از دست داده لازم است یادآوری کنیم که هرکسی علائم سوگ بعد از مرگ جنین را به صورت متفاوتی تجربه می کند و به همین دلیل فارغ از اینکه فرد داغدار ، در چه وضعیت روحی و روانی ای قرار دارد حمایت شما به شدت به او در بهبودی سریع تر و سالم تر کمک خواهد کرد .

اگر هم خودتان ، اخیراً سقط جنین را تجربه کرده اید لازم است بدانید که در این اتفاق مقصر نبوده و نباید خود را سرزنش کنید . اما اگر دچار نشانه های افسردگی پس از آن شده اید حتماً از روانپزشک و روانشناس در این مورد کمک گرفته تا بتوانید مراحل سوگواری را به صورت سالم تری پشت سر بگذارید . این اتفاق تجربه ای به شدت دشوار است که برای گذر کردن از آن به حمایت دیگران نیاز دارید .

از سوی دیگر ، اگر تصمیم به بارداری مجدد دارید می توانید در ادامه و با کلیک بر روی لینک زیر با چگونگی بارداری مجدد پس از سقط جنین آشنا شده و به این ترتیب بتوانید دوره بارداری را راحت تر و سالم تر سپری کنید .






سوالات متداول

1- نشانه های افسردگی پس از سقط جنین چیست ؟

نشانه های این مسئله می تواند احساس غم ، فقدان ، حسادت به زنان باردار و عصبانیت از دیگران باشد که به جزئیات آن در مقاله بیشتر پرداخته شده است .


2- سوگ بعد از سقط جنین شامل چه مراحلی است ؟

مراحل سوگواری بعد از سقط جنین عبارت اند از : انکار ، خشم ، چانه زنی ، افسردگی و پذیرش که برای آگاهی از جرئیات بیشتر می توانید مقاله را مطالعه کنید .


3- برای مقابله با افسردگی بعد از سقط جنین چه درمان هایی وجود دارد ؟

داروهای ضد افسردگی ، روان درمانی و درمان با تشنج الکتروشوک در این زمینه موثرند که به جزئیات آن در مقاله بیشتر پرداخته شده است .



منبع : افسردگی پس از سقط جنین