تست سریع ویتامین D نوعی آزمایش تشخیصی است که سطح ویتامین D را در خون شما به سرعت، معمولاً در عرض چند دقیقه تا چند ساعت اندازه‌گیری می‌کند. این آزمایش همچنین تست انگشتی ویتامین دی نامیده می شود، زیرا می توان در خانه با استفاده از نمونه خون گرفته شده از نوک انگشت انجام شود.
انواع مختلفی از تست های سریع ویتامین D، از جمله سنجش ایمونوکروماتوگرافی و سنجش ایمونوسوربنت مرتبط با آنزیم (ELISAs) وجود دارد. این آزمایش‌ها با استفاده از آنتی‌بادی‌های خاصی که به مولکول ویتامین D متصل می‌شوند، وجود ویتامین D را در خون شما تشخیص می‌دهند.
تست سریع ویتامین D معمولاً برای ارزیابی کمبود ویتامین D مورد استفاده قرار می‌گیرد. کمبود ویتامین دی می‌تواند منجر به انواع مشکلات سلامتی مانند اختلالات استخوانی، اختلال عملکرد سیستم ایمنی و بیماری‌های قلبی عروقی شود. این رپید تست ها می توانند برای بررسی اثربخشی مکمل ویتامین D در بیمارانی که در معرض خطر کمبود ویتامین D هستند استفاده شوند.
دقت کیت تست سریع ویتامین D بسته به آزمایش خاصی که مورد استفاده قرار می گیرد و سایر عوامل مانند کیفیت نمونه، تخصص فردی که آزمایش را انجام می دهد و آلوده شدن نمونه خون می تواند متفاوت باشد.
مطالعات نشان داده‌اند که برخی از تست های سریع ویتامین D می‌توانند نتایج دقیق، با حساسیت و ویژگی قابل مقایسه با آزمایش‌های آزمایشگاهی ارائه دهند. برای مثال، یک مطالعه منتشر شده در مجله روش‌های ایمونولوژیک نشان داد که یک روش ایمونوکروماتوگرافی در مقایسه با ELISA مبتنی بر آزمایشگاه، حساسیت 93.7 درصد و ویژگی 98.8 درصد دارد.
با این حال، مطالعات دیگر میزان دقت پایین‌تری را برای آزمایش‌های سریع ویتامین D گزارش کرده‌اند. یک بررسی سیستماتیک منتشر شده در مجله PLOS ONE نشان داد که حساسیت کیت تست سریع ویتامین D از 33.3٪ تا 100٪ و ویژگی آن از 69.6٪ تا 100٪ متغیر است. نویسندگان این بررسی به این نتیجه رسیدند که اگرچه رپید تست ممکن است برای اهداف غربالگری مفید باشد، اما آزمایش‌های مبتنی بر آزمایشگاه برای تشخیص دقیق و نظارت بر سطوح ویتامین D ارجحیت دارند.
به طور کلی، در حالی که آزمایش‌های سریع ویتامین D می‌توانند نتایج سریع و راحت ارائه دهند، ممکن است دقت آنها کمتر از آزمایش‌های مبتنی بر آزمایشگاه باشد.
تفسیر نتایج آزمایش سریع ویتامین D ممکن است بسته به آزمایش خاص مورد استفاده، محدوده مرجع مورد استفاده توسط آزمایشگاه و شرایط فردی بیمار متفاوت باشد.
به طور کلی، آزمایش‌های سریع ویتامین D سطح 25 هیدروکسی ویتامین D (25(OH)D) را در خون گزارش می‌کنند که شکل اصلی ویتامین D در گردش در بدن است. محدوده مرجع برای سطوح نرمال 25(OH)D ممکن است بسته به آزمایشگاه متفاوت باشد، اما به طور کلی، سطح 20-50 نانوگرم در میلی لیتر برای اکثر افراد کافی در نظر گرفته می شود.
اگر نتیجه آزمایش نشان دهد که بیمار کمبود ویتامین D دارد، ممکن است آزمایش یا درمان اضافی لازم باشد. بسته به شدت کمبود و علت زمینه‌ای، درمان ممکن است شامل مصرف مکمل ویتامین D یا افزایش قرار گرفتن در معرض نور خورشید باشد.
نظرات کاربران درخصوص تست های سریع ویتامین D متفاوت است و نظرات در مورد سودمندی و دقت آنها در بین پزشکان، بیماران و محققان تفاوت می کند.
برخی از افراد تجربیات مثبتی را با تست های سریع ویتامین D گزارش کرده‌اند و راحتی، نتایج سریع و سهولت استفاده را تحسین می‌کنند. بیمارانی که در مناطق دور افتاده زندگی می‌کنند یا دسترسی محدودی به مراقبت‌های بهداشتی دارند، ممکن است این آزمایش‌ها را بسیار مفید بدانند، زیرا می‌توانند ارزیابی سریع وضعیت ویتامین D خود را بدون نیاز به مراجعه به آزمایشگاه بالینی داشته باشند.
با این حال، برخی از پزشکان و محققان نگرانی هایی را در مورد دقت و قابلیت اطمینان تستهای سریع ویتامین D ابراز کرده اند. مطالعات نشان داده‌اند که برخی از آزمایش‌های سریع ویتامین D ممکن است نتایج مثبت یا منفی کاذب ایجاد کند که منجر به درمان‌های غیرضروری یا تشخیص نادرست شود. علاوه بر این، کیفیت آزمایش ممکن است تحت تأثیر عواملی مانند مهارت فردی که آزمایش را انجام می دهد یا کیفیت نمونه خون باشد.
به طور کلی، توجه به این نکته مهم است که آزمایشات سریع ویتامین D باید به عنوان ابزار غربالگری مورد استفاده قرار گیرد و در صورت نیاز به آزمایشات بیشتر، نتایج باید با آزمایش‌های آزمایشگاهی تأیید شود. همچنین توصیه می‌شود که بیماران نگرانی‌ها و سؤالات خود در مورد تست سریع ویتامین D را با ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود در میان بگذارند تا بهترین اقدام برای آزمایش و درمان را تعیین کنند.
