هنگامی که جرمی اتفاق می افتد، پرونده آن، علی القاعده، جهت انجام تحقیقات مقدماتی، به دادسرا، ارجاع می شود. پایان تحقیقات و نتیجه آن، منجر به صدور انواع قرار نهایی در دادسرا می شود. قرار جلب به دادرسی، منع، موقوفی و ترک تعقیب، از انواع قرارهای دادسرا هستند که صدور هر یک از آن ها، بستگی به نتیجه تحقیقات مقدماتی و اتفاقات پرونده، نظیر مجرم شناخته شدن فرد، فوت متهم، رضایت شاکی خصوصی و مواردی از این دست دارد.
وقتی که جرمی اتفاق می افتد و گزارش آن توسط ضابطین قضایی صورت می گیرد، یا شاکی، اقدام به طرح شکایت می نماید، علی القاعده، روند رسیدگی و تحقیقات به آن جرم، از سمت دادسرا، آغاز می شود. هنگامی که در دادسرا، تحقیقات مقدماتی به نتیجه رسید، بازپرس یا دادیار، اقدام به صدور یکی از انواع قرارهای نهایی دادسرا می کند.
قرار نهایی در دادسرا، یعنی، تحقیقات، به نتیجه خاصی رسیده است. هنگامی که قرار نهایی، صادر می شود، این موضوع، از طریق پیامک و ابلاغیه، به متهم و شاکی پرونده، ابلاغ می شود. هر یک از انواع قرار نهایی صادره در دادسرا، دارای آثار و تبعات حقوقی مخصوص به خود است و عدم آگاهی از آن، ممکن است، موجب تضییع حق هر یک از طرفین پرونده گردد.
از این رو، در این مقاله، به بررسی صدور انواع قرار نهایی در دادسرا می پردازیم و انواع قرار نهایی در دادسرا، از جمله، قرار جلب به دادرسی ، قرار منع تعقیب ، قرار موقوفی تعقیب و قرار ترک تعقیب را که پس از پایان تحقیقات، صادر می شوند، توضیح می دهیم. با ما همراه باشید.
صدور انواع قرار نهایی در دادسرا
دادسرا، یکی از مراجع قضایی پیش بینی شده در قانون است که دارای شرح وظایف و اعضای مشخصی است. هنگامی که جرمی اتفاق می افتد، جز در مواردی که قانون استثنا کرده است، پرونده، جهت انجام تحقیقات مقدماتی، به دادسرا، ارجاع می شود. دادسرا، صرفا تحقیقات مقدماتی را انجام می دهد و پس از پایان تحقیقات، اقدام به صدور یکی از انواع قرار ها می نماید.
صدور انواع قرار نهایی در دادسرا، به معنای پایان تحقیقات مقدماتی و تصمیم گیری در خصوص مجرم بودن یا نبودن متهم پرونده و نیاز یا عدم نیاز به پیگیری های بعدی، می باشد. طرفین پرونده، از طریق سامانه پیامکی قوه قضاییه و یا ارسال برگ کاغذی، به درب منزل شان، از صدور انواع قرار نهایی در دادسرا، مطلع می شوند و برای اطلاع از متن قرار نهایی دادسرا، باید از طریق سامانه ثنا، اقدام نمایند.
حتما بخوانید: قرار نهایی چیست
قرار جلب به دادرسی
قرار جلب به دادرسی، از انواع قرار نهایی در دادسرا است. قرار جلب به دادرسی، به این معناست که بازپرس یا دادیار پرونده، به این نتیجه رسیده است که متهمی که تحت تعقیبش بوده است، مجرم است. پس از صدور قرار جلب به دادرسی، بازپرس یا دادیار، پرونده را به دادستان ارجاع می دهد تا کیفر خواست، صادر شود.
پس از طی شدن مراحل بالا، پرونده، برای رسیدگی های بعدی، صدور حکم مجازات و محاکمه مجرم، به دادگاه کیفری، ارسال می گردد. قرار جلب به دادرسی، تنها قراری است که با صدور آن، پرونده، از یک مرحله به مرحله بعد، منتقل می گردد. در سایر انوع قرارهای نهایی دادسرا، ادامه تحقیقات، به دلیلی متوقف خواهد شد.
بیشتر بخوانید: قرار جلب دادرس چیست
قرار منع تعقیب
در قسمت های قبل، در خصوص صدور انواع قرار نهایی در دادسرا و یکی از قرارهای نهایی دادسرا پس از پایان تحقیقات، توضیح دادیم. در این قسمت، قصد داریم، در خصوص یکی دیگر از انواع قرارهای نهایی دادسرا، توضیح دهیم. قرار منع تعقیب، یکی از قرارهای دادسرا است که در قانون آیین دادرسی کیفری، به آن پرداخته شده است.
قرار منع تقیب، به عنوان یک قرار نهایی داسرا و پس از پایان تحقیقات، توسط بازپرس یا دادیار، صادر می شود. صدور این قرار، بر اساس قانون، به دو علت است؛ عملی از جانب متهم انجام گرفته، ولی آن عمل جرم نمی باشد، یا دلایل کافی برای ارتکاب جرم، از ناحیه متهم وجود ندارد. صدور این قرار، به معنای بی گناهی متهم، می باشد. بنابراین، با صدور این قرار، رسیدگی متوقف می شود و به معنای پایان تحقیقات است. این قرار، از جمله قرارهای قابل اعتراض است و مهلت اعتراض به آن برای افراد مقیم ایران، ده روز و افراد مقیم خارج از ایران، یک ماه، از تاریخ صدور ابلاغیه، می باشد.
بیشتر بخوانید: قرار منع تعقیب یعنی چه
قرار موقوفی تعقیب
پس از توضیح در خصوص صدور انواع قرار نهایی در دادسرا بعد از پایان تحقیقات، در قسمت های قبل، در این قسمت از مقاله، به معرفی یک نوع دیگر از قرار نهایی دادسرا می پردازیم. قرار موقوفی تعقیب، یک نوع از انواع قرار نهایی دادسرا است که توسط بازپرس یا دادیار، صادر می شود و از جمله قرارهای قابل اعتراض کیفری، بر اساس ماده 270 قانون آیین دادرسی کیفری است.
صدور این قرار نهایی دادسرا، به این معنی است که به یک دلیل نامرتبط با جرم، دیگر ادامه رسیدگی و تحقیقات مقدماتی، ممکن نیست. صدور قرار موقوفی تعقیب، شامل مواردی نظیر فوت متهم، شمول عفو، گذشت شاکی در جرایم قابل گذشت، نسخ مجازات قانونی و سایر دلایلی که در ماده 13 قانون آیین دادرسی کیفری، بیان شده است، می باشد.
بیشتر بخوانید: قرار موقوفی تعقیب و موارد صدور آن
قرار ترک تعقیب
از دیگر انواع قرار نهایی دادسرا، قرار ترک تعقیب می باشد. ماده 79 قانون آیین دادرسی کیفری، در خصوص قرار نهایی ترک تعقیب است که اشعار می دارد: "در جرایم قابل گذشت، شاکی می تواند، تا قبل از صدور کیفر خواست، درخواست ترک تعقیب کند. در این صورت، دادستان، قرار ترک تعقیب صادر می کند. شاکی می تواند، تعقیب مجدد متهم را فقط برای یک بار، تا یک سال از تاریخ صدور قرار ترک تعقیب، درخواست کند."
بنا بر ماده 79 قانون آیین دادرسی کیفری، این قرار، تنها قرار نهایی داسرا است که در دادسرا، به درخواست شاکی، صادر می شود و صرفا در جرایم قابل گذشت امکان پذیر است. در جرایم قابل گذشت، اگر شاکی پرونده، تا قبل از صدور کیفر خواست، درخواست ترک تعقیب کند، دادستان، قرار ترک تعقیب صادر می کند.
ویدیو بررسی انواع قرارهای نهایی دادسرا
در ادامه بخوانید: قرار ترک تعقیب در آیین دادرسی کیفری
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص صدور انواع قرار نهایی در دادسرا در کانال تلگرام آیین دادرسی و ادله اثبات دعوا عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون صدور انواع قرار نهایی در دادسرا پاسخ دهند.
سوالات متداول
1- صدور انواع قرار نهایی در دادسرا به چه معناست؟
صدور انواع قرار نهایی در دادسرا یعنی زمانی که جرمی اتفاق می افتد و پرونده مرحله تحقیقات را در دادسرا پشت سر می گذارد با توجه به نتیجه تحقیقات دادسرا و اتفاقات پرونده یکی از انواع قرار ها صادر می شود که توضیحات آن در متن مقاله ارایه شده است.
2- در خصوص صدور انواع قرار نهایی در دادسرا قرار جلب به دادرسی به چه معناست؟
قرار جلب به دادرسی یکی از انواع قرار های نهایی صادره در دادسرا بوده و به معنای این است که در مرحله تحقیقات متهم پرونده مجرم شناخته شده است که توضیحات آن در متن مقاله ارایه شده است.
3- در خصوص صدور انواع قرار نهایی در دادسرا قرار منع تعقیب به چه معناست؟
قرار منع تعقیب یکی از انواع قرارهای نهایی صادره در دادسرا بوده و به معنای این است که در روند تحقیقات فردی که به عنوان متهم تحت تعقیب بوده بی گناه است که توضیحات آن در متن مقاله ارایه شده است.
