جرثقیل دروازه‌ای متحرک (به انگلیسی: Gantry Crane) نوعی جرثقیل است که از یک سازه فلزی قوی به شکل دروازه (معمولاً دو پایه عمودی و یک تیر افقی) تشکیل شده و روی چرخ یا ریل حرکت می‌کند. این نوع جرثقیل برای جابجایی بارهای سنگین در محیط‌های صنعتی، اسکله‌ها، کارگاه‌های ساخت و ساز و انبارهای بزرگ استفاده می‌شود.
بیشتر بدانید: جرثقیل اوپن وینچ
ویژگی‌های جرثقیل دروازه‌ای متحرک:
قابلیت حرکت:
روی ریل یا چرخ‌های مخصوص نصب می‌شود و می‌تواند در مسیرهای طولانی بار را جابجا کند.
برخی مدل‌ها دارای سیستم حرکت خودکار (اتوماتیک یا رادیو کنترل) هستند.
بیشتر بدانید: جرثقیل آویز
ظرفیت بارگیری بالا:
از چند تن تا صدها تن (بسته به طراحی و کاربرد) قابلیت حمل بار دارد.
در اسکله‌ها برای جابجایی کانتینرها استفاده می‌شود.
بیشتر بدانید: بالابر زنجیری دستی
انواع مختلف:
تک‌تیره (Single Girder): برای بارهای سبک‌تر و فضای محدود.
دو تیره (Double Girder): برای بارهای بسیار سنگین و طول‌های بیشتر.
جرثقیل نیم دروازه‌ای (Semi-Gantry): یک طرف روی ریل و طرف دیگر روی زمین حرکت می‌کند.
کاربردها:
صنایع فولاد و معادن
اسکله‌ها و بنادر (برای بارگیری کشتی‌ها)
کارخانه‌های ساخت قطعات سنگین
پروژه‌های ساختمانی و سدسازی
مزایا:
پوشش دهی سطح وسیع‌تر نسبت به جرثقیل‌های ثابت
کاهش نیاز به نیروی انسانی برای جابجایی بار
ایمنی بالا در حمل بارهای سنگین
بیشتر بدانید: وینچ کشنده
قطعات یدکی جرثقیل دروازه ای متحرک
قطعات یدکی جرثقیل دروازه‌ای متحرک (Gantry Crane) نقش حیاتی در نگهداری، تعمیر و عملکرد بهینه این دستگاه دارند. در صورت فرسودگی یا خرابی هر یک از این قطعات، عملکرد جرثقیل مختل شده و ممکن است ایمنی عملیات را تحت تأثیر قرار دهد. در زیر لیست مهم‌ترین قطعات یدکی جرثقیل دروازه‌ای متحرک آورده شده است:
بیشتر بدانید: جرثقیل شش کاره
۱. قطعات الکتریکی و کنترل
موتور الکتریکی (Motor) – برای حرکت تیر اصلی، بالابر و جابجایی جرثقیل
کابل‌های برق و کنترل – انتقال نیرو و سیگنال‌های کنترلی
بیشتر بدانید: قلاب جرثقیل
اینورتر (درایو فرکانس متغیر – VFD) – کنترل سرعت موتورها
کنترل‌پنل مدار فرمان (Control Panel) – سیستم مدیریت حرکات جرثقیل
ریموت کنترل جرثقیل (بی‌سیم یا کابلی) – برای هدایت جرثقیل از راه دور
۲. قطعات مکانیکی
چرخ‌ها و فلکه‌ها (Wheels & Pulleys) – برای حرکت روی ریل یا زمین
بیشتر بدانید: جرثقیل ضد جرقه
بلبرینگ‌ها و یاتاقان‌ها (Bearings) – کاهش اصطکاک در اجزای متحرک
گیربکس جرثقیل (Gearbox) – انتقال قدرت از موتور به چرخ‌ها یا سیستم بالابر
تسمه و زنجیر (Belts & Chains) – انتقال نیرو در سیستم‌های بالابر
کابل فولادی (Wire Rope) – برای بالابری و جابجایی بار
قلاب جرثقیل (Hook) – اتصال بار به سیستم بالابر
۳. قطعات ساختاری
تیر اصلی (Girder / Bridge Beam) – سازه افقی باربر
پایه‌های عمودی (Legs / Columns) – نگهدارنده سازه جرثقیل
ریل جرثقیل و ریل‌گذاری (Rails & Track System) – مسیر حرکت جرثقیل
کفشک ترمز جرثقیل (Brake Shoes) – سیستم ترمز برای جلوگیری از حرکت ناخواسته
۴. سیستم‌های ایمنی
لامپ‌ها و آژیرها (Warning Lights & Alarms) – هشدارهای ایمنی
بیشتر بدانید: درام جرثقیل
سنسورهای محدودیت حرکت (Limit Switches) – جلوگیری از حرکت بیش از حد
ترمزهای الکترومکانیکی (Brakes) – توقف ایمن جرثقیل
سیستم ضد برخورد (Anti-Collision System) – در جرثقیل‌های چندگانه
۵. قطعات هیدرولیک (در مدل‌های هیدرولیکی)
پمپ هیدرولیک (Hydraulic Pump)
سیلندرهای هیدرولیک (Hydraulic Cylinders)
شیلنگ‌ها و اتصالات هیدرولیک (Hoses & Fittings)
نکات مهم در خرید قطعات یدکی جرثقیل دروازه‌ای متحرک:
✅ سازگاری با مدل جرثقیل – قطعات باید متناسب با برند و مدل جرثقیل انتخاب شوند.
✅ کیفیت و استانداردها – قطعات باید مطابق با استانداردهای ISO, DIN یا CE باشند.
✅ دسترسی و موجودی – برخی قطعات مانند موتور گیربکس جرثقیل و گیربکس ممکن است نیاز به سفارش داشته باشند.
✅ گارانتی و خدمات پس از فروش – خرید از تأمین‌کنندگان معتبر برای اطمینان از پشتیبانی فنی.
بیشتر بدانید: جرثقیل سقفی
