بواسیر چیست؟ {علائم، علل و پیشگیری)

بواسیر یا هموروئید چیست؟
بواسیر یا هموروئید از گروه بیماری های مقعدی یا نشیمنگاهی است. این بیماری در اطراف ناحیه مقعد رخ می دهد. در این بیماری، عروق خونی اطراف ناحیه مقعد در اثر کشش و فشار بیش از اندازه دچار کشیدگی و پارگی می شوند. این کشش و فشار شدید می تواند ناشی از زور زدن زیاد هنگام دفع مدفوع سفت و سخت در اثر ابتلا به یبوست باشد. همچنین در زنان هنگام بارداری یا زایمان سخت ممکن است به رگ های نواحی تحتانی از جمله مقعد فشار زیادی وارد گردد به همین دلیل میزان شیوع هموروئید در زنان نسبت به مردان بسیار بیشتر است.

علائم بواسیر چیست؟
بیماری هموروئید علائم و نشانه های فراوانی دارد و از گروه بیماری های پر نشانه شناخته می شود. علائم بواسیر به راحتی قابل تشخیص است و حتی خود فرد هم می تواند آنها را تشخیص دهد. ولی به علت تشابه برخی از این علائم و نشانه ها با سایر بیماری های مقعدی و بیماری های خطرناک گوارشی مانند سرطان روده بهتر است که بررسی و تشخیص علائم هموروئید توسط پزشک متخصص صورت بگیرد. در ادامه به بررسی علائم بواسیر یا هموروئید می پردازیم.

خونریزی از مقعد به هنگام دفع مدفوع
خونریزی از مقعد اولین زنگ خطر برای این بیماری است. اگر هنگام دفع مدفوع با خونریزی روبرو شدید بدانید که مشکلی به وجود آمده و باید به پزشک مراجعه کنید. این خونریزی ابتدا ممکن است به صورت کم و بسیار خفیف باشد و به صورت قطره ای همراه مدفوع خارج شود ولی رفته رفته بر شدت آن اضافه می شود و بیمار را در خطر ابتلا به کم خونی قرار می دهد.

احساس درد در ناحیه مقعد
بسیاری از بیماران مبتلا به هموروئید با احساس درد در ناحیه مقعد به خصوص در زمان دفع مدفوع مواجه می شوند. این درد ممکن است در ابتدا بسیار خفیف و جزئی باشد ولی به مرور زمان و با پیشرفت بیماری، می تواند شدید تر شود و تحمل آن دشوار گردد. بسیاری از بیماران به دلیل ترس از درد معمولا اجابت مزاج خود را به تعویق می اندازند که عوارض بسیار خطرناکی در بر دارد.

وجود توده ها و زائده های گوشتی در اطراف مقعد
به علت تورم و افزایش فشار خون داخلی رگ های آسیب دیده در اطراف مقعد، زائده ها و توده هایی گوشتی در اطراف ناحیه مقعد بیماران مبتلا به بواسیر دیده می شود. این منظره نامناسب برای بسیاری از بیماران با ترس و خجالت همراه است. ناگفته نماند افرادی که تجربه رابطه های جنسی مقعدی متعددی را تجربه کرده اند هم به این حالت دچار می شوند. به همین دلیل این بیماران با ترس و خجالت فراوان به پزشک مراجعه می کنند.

احساس سوزش و خارش در ناحیه مقعد
به علت وجود التهاب و تورم در رگ های ناحیه مقعد ممکن است ترشحات چرکی و عفونی به وجود بیاید که می تواند باعث تحریک پوست گردد. به دنبال این امر فرد بیمار احساس سوزش و خارش در ناحیه مقعد خود می کند. البته این علامت در موارد بسیار خاصی از این بیماری مشاهده می شود و در تمامی انواع بواسیر وجود ندارد.

خروج مواد لزج و چسبنده از مقعد
افراد مبتلا به بواسیر در هنگام دفع مدفوع ممکن است با ترشحات لزج و چسبنده ای مواجه شوند. این ترشحات با قوامی شبیه به سفیده تخم مرغ در اثر کم تحرکی روده ها و یبوست به وجود می آیند. هنگام شستن مقعد این ترشحات به سختی از روی پوست پاک می شوند.

احساس دفع ناقص مدفوع
بیماران مبتلا به هموروئید ممکن است در اثر پیشرفت بیماری با مشکلات مربوط به رکتوم مواجه شوند. در ناحیه رکتوم عضلاتی وجود دارد که ذخیره و دفع مدفوع را کنترل می کنند. در صورت آسیب به این عضلات مدفوع نمی تواند به صورت کامل تخلیه شود و فرد احساس می کند که باز هم به دفع مدفوع نیاز دارد.

روش های پیشگیری از بواسیر
بیماری بواسیر یا هموروئید از آن دسته بیماری هایی است که قابل کنترل و پیشگیری است و با رعایت چند نکته ساده می توان از بروز آن جلوگیری کرد. از آنجایی که ابتلا به بواسیر در ارتباط مستقیم با نوع تغذیه و سبک زندگی افراد قرار دارد بنابراین با تغییر رویکرد در این دو زمینه میتوان تا حد زیادی از بروز آن پیشگیری کرد. در ادامه ی مطلب به مواردی که در پیشگیری از بروز بواسیر تأثیر گذارند اشاره خواهیم کرد.
نوشیدن آب کافی در طول روز (8 الی 9 لیوان)
مصرف فراوان میوه ها و سبزیجات
رژیم غذایی سرشار از منابع غنی فیبر
پرهیز از مصرف نوشیدنی های الکلی
دوری از مصرف مواد مخدر
انجام ورزش و تحرک کافی
پرهیز از زور زدن و نشستن طولانی مدت در توالت
تناسب وزن
پرهیز از نشستن و ایستادن و طولانی مدت
عدم انجام ورزش ها و حرکات سنگین
پرهیز از حمل و جابجایی اشیای سنگین
پرهیز از ارتباط جنسی مقعدی
درمان سریع یبوست و اسهال
سوالی وجود دارد که برای بسیاری از مبتلایان به بواسیر ایجاد می شود و آن این مطلب است که بین بیماری بواسیر و ابتلا به سرطان رابطه ای وجود دارد؟ به عبارت دیگر آیا بیماری بواسیر باعث سرطان می شود؟
پاسخ منفی است. بواسیر با سرطان هیچ ارتباطی ندارد اما باید به چند نکته توجه کنید. برخی سرطان های مانند سرطان روده ی بزرگ و سرطان رکتوم علائم و نشانه های مشابهی با بواسیر دارند که اصلی ترین آن خونریزی از مقعد است. به همین دلیل هرگاه با خونریزی مقعدی مواجه شدید برای بررسی دقیق تر به پزشک مراجعه کنید. همچنین برخی توده های سرطانی مقعد می توانند باعث ایجاد خونریزی های مقعدی شوند که در غالب موارد با خونریزی ناشی از بواسیر اشتباه گرفته می شود.