مراقبت از خود در فضای مجازی

تکنولوژی‌ های جدید ارتباطی مانند گوشی های همراه ، بازی های اینترنتی ، شبکه‌ های اجتماعی روش زندگی ما را تغییر داده ‌اند و شرایط جدیدی برای ارتباط با یکدیگر و فعالیت های اجتماعی فراهم کرده‌اند . در دسترس بودن اینترنت مزایای زیادی دارد و منجر به پیشرفت های زیادی می شود . علی رغم تمام امکانات و مزایایی که تکنولوژی جدید ارتباطی فراهم کرده است ، استفاده‌ نادرست از آن با تبعاتی همراه است . به همین دلیل توصیه می شود که قبل از استفاده از این روش ‌های ارتباطی ماهیت آن را بهتر شناخت و آموزش لازم را درباره‌ی مزایا و معایب استفاده کودکان از اینترنت گذراند . از خطرات بالقوه‌ فضای مجازی می توان به موارد زیر اشاره کرد : مورد تهدید و باج گیری قرار گرفتن ، دزدی ، مواجهه با محتوای نامناسب ( پورنوگرافی ، آسیب به خود ، خشونت ، تبعیض نژادی ) ، اعتیاد به اینترنت و بازی های کامپیوتری . در این مقاله به بررسی خود مراقبتی در فضای مجازی می پردازیم . 





” اضطراب یکی از علت های شایع استفاده زیاد از اینترنت و کامپیوتر است . “



چگونه از اعتیاد به اینترنت و کامپیوتر جلوگیری کنیم؟


​اعتیاد به اینترنت می تواند منجر به افزایش انزوا ، افسردگی ، مشکلات خانوادگی ، طلاق ، افت تحصیلی ، از دست دادن شغل شود و بدهی مالی به خاطر رفتارهای وسواس گونه‌ی قمار اینترنتی و خرید اینترنتی ایجاد کند . به همین دلیل توصیه می شود با استفاده از روش های زیر از از اعتیاد به اینترنت و کامپیوتر جلوگیری کنیم :



* ثبت مدت زمان و تعداد دفعات استفاده از اینترنت و کامپیوتر  



* تعیین مدت زمان مشخص از پیش تعیین شده برای استفاده از اینترنت و کامپیوتر



* درمان علت زمینه ای استفاده از اینترنت و کامپیوتر ( اضطراب یکی از علت های شایع استفاده زیاد از اینترنت و کامپیوتر می باشد ).



* داشتن گروه حمایتی ( داشتن گروه‌ های حمایتی می تواند موقع اضطراب و بحران ها به فرد کمک کند که به جای استفاده از اینترنت و کامپیوتر برای فراموشی مشکلات ، از حمایت آنان برای حل مشکلات خود بهره ببرد ) .



* جایگزین کردن کار با اینترنت و کامپیوتر با فعالیت های سالم و تفریحی 



* صحبت کردن با افراد به جای فرستادن پیامک 



* کپی کردن اطلاعاتی که نیاز به خواندن دارد و یا چاپ کردن آن ها



* استفاده از کامپیوتر در مکان های مانند کتابخانه 

از چه سنی به فرزندم اجازه کار با کامپیوتر ، اینترنت و دیگر وسایل الکترونیکی را بدهم؟
با توجه به فراگیر بودن استفاده از این ابزار و در دسترس بودن آن ها ، معمولاً کودکان به محض این که راه می افتند و توانایی صحبت کردن را پیدا می کنند استفاده از این وسایل برایشان جذاب می شود . هم چنین نیازهای آموزشی که امروزه با این وسایل برطرف می شود نیز سن استفاده از این ابزارها را پایین می آورد . به همین علت بحث خودمراقبتی در شبکه های اجتماعی خیلی اهمیت می یابد . در واقع برای استفاده از کامپیوتر و اینترنت شاید درست نباشد که یک قاعده ثابت در نظر بگیریم . به دلیل پیشرفت تکنولوژی و تغییر سبک زندگی خانواده ها ، استفاده از موبایل ، تبلت و اینترنت ، بیشتر از گذشته اهمیت پیدا کرده و کودکان نیز از این قاعده مستثنا نیستند . برای تعیین زمان مناسب استفاده از این ابزارها باید به شرایط خانواده ، نحوه تربیت خانوادگی ، شرایط کودک و ... نیز توجه داشت .





استفاده از کامپیوتر و اینترنت
 قبل از شروع استفاده از کامپیوتر و اینترنت در کودکان والدین باید به نکات زیر توجه کنند :



* در رابطه با اینترنت و خدمات اینترنتی که کودکتان استفاده می کند مانند بازی های اینترنتی آموزش ببینید . 



* برای این که بدانید چگونه می توانید با اینترنت کارکنید ، چطور می توانید بر روی فرزندتان نظارت داشته باشید و کامپیوتر خانگی خود را برای کنترل بیشتر تنظیم کنید ، آموزش ببینید . لازم است بدانید که فرزندتان در چه مکان‌های دیگری جز خانه ، دسترسی به کامپیوتر و اینترنت دارد . مثلاً در کتابخانه های عمومی ، خانه دوستانش و دیگر مکان‌ها . 



* به کودک برای استفاده‌ی امن از اینترنت آموزش دهید .



* در خانواده راجع به اهمیت امنیت اینترنتی صحبت کنید و این طور تلقی نکنید که فرزندم خودش اطلاع دارد . متناسب با سن کودک می توان آزادی عمل بیشتری به او داد . اگر از سنین پایین تر آموزش لازم را در این زمینه دیده باشد ، احتمال آسیب و مشکل در سنین بلوغ و بزرگسالی کمتر خواهد بود .



دریافت راهنمایی از مشاورین خدمات اینترنتی برای خود مراقبتی در شبکه های اجتماعی
با توجه به افزایش روزافزون  و زیاد کاربران کامپیوتر و اینترنت و افزایش میزان وابستگی به کامپیوتر ، اینترنت و دیگر شبکه های اجتماعی ، نیاز مهمی برای مراقبت از خود در فضای مجازی در مورد کودکان وجود دارد :



* تنظیم محل کامپیوتر : اگر کامپیوتر در اتاق خواب است به مکان های عمومی تر خانه تغییر مکان داده شود تا نظارت بهتری فراهم شود . همین طور اگر فرزندتان از تلفن یا دیگر وسایلی استفاده می کند که به اینترنت متصل است ، باید تحت نظارت شما باشد . 



* اطمینان از نصب نرم افزار مناسب بر روی کامپیوتر برای تامین امنیت .



* مرورگر مناسب برای جستجو در اینترنت .



* وضع قوانین برای استفاده از اینترنت برای کودک و نوجوان هنگام استفاده . به فرزندتان از قبل اطلاع دهید که به استفاده از اینترنت او نظارت دارید و به صورت مخفیانه این کار را انجام ندهید . نام کاربری و رمز ورود حساب‌ های آنلاین فرزندتان را بدانید . حتی در ابتدای استفاده از اینترنت به عنوان مثال زمان ایجاد و استفاده از صفحه های اجتماعی یا ایمیل با او همراه باشید .



* درگیر استفاده‌ی کودک و نوجوان از اینترنت باشید . با فرزندتان به صورت آنلاین وقت بگذرانید . اجازه دهید از فعالیت های آنلاین مورد علاقه‌ اش با شما صحبت کند . از جنبه های مثبت اینترنت با او لذت ببرید تا نیاز به درمان اعتیاد به اینترنت نباشید .



* به کودک برای ساختن پروفایل کمک کنید تا مطمئن شوید که اطلاعات بیش از حد شخصی را در آن قرار نمی دهد .



* برقراری ارتباط موثر با کودک و نوجوان . کودک یا نوجوانتان نیاز دارد که هنگام ایجاد دردسر به راحتی با شما مشورت کند بدون آن که بترسد که برایش مشکلی ایجاد می شود .  به عنوان مثال در صورت آشنایی با افراد غریبه و یا هر موردی که به نظر عادی نبود، با شما صحبت کند و شما را در جریان قرار دهد . برایش توضیح دهید ممکن است چیزهایی را آنلاین ببیند و بخواند که نادرست باشد . 



* با رعایت همه موارد باز هم شما نمی توانید نظارت کامل داشته باشید ، بنابراین آموزش به فرزندتان بسیار مهم است . درباره جنبه های مثبت و منفی استفاده از اینترنت با فرزندتان صحبت کنید . صبر نکنید تا اتفاقی بیافتد و بعد درباره آن صحبت کنید ، از قبل برای آن برنامه‌ریزی داشته باشید و آموزش ها و منابع اطلاعاتی لازم را در اختیارش قرار دهید .  


سوالات متداول


1- چگونه از اعتیاد به اینترنت و کامپیوتر جلوگیری کنیم؟
اعتیاد به اینترنت و کامپیوتر یک معضل بسیار شایع امروزی است که باید از اعتیاد به آن با راه هایی که در متن مقاله مطرح شده است اقدام کرد.




2- از چه سنی به فرزندم اجازه کار با کامپیوتر بدهم؟
برای تعیین زمان مناسب استفاده از این ابزارها باید به شرایط خانواده ، نحوه تربیت خانوادگی و موارد دیگری که در متن مقاله مطرح شده است توجه کرد.




3- نکات لازم برای استفاده از کامپیوتر و اینترنت چیست؟
قبل از شروع استفاده از کامپیوتر و اینترنت در کودکان والدین باید نکات لازم و ضروری را به آن ها یاد آور شده تا از آسیب های آن جلوگیری کنند، این نکات در متن مقاله شرح داده شده است.

منبع : مراقبت از خود در فضای مجازی