کهن الگوی خود

آرکی ‌تایپ یا کهن الگو تصاویر و رسوباتی است که بر اثر تجربه‌های مکرر پدران باستانی به ناخودآگاه بشر راه یافته است . در نظر یونگ محتواى ناخودآگاه جمعى یا همان کهن الگوها ناشناخته است ، اما به شکل رویا ، افسانه و اسطوره نشان داده می شود . در واقع آرکی تایپ یا کهن الگو محتویات ناخودآگاه جمعی است که در همه انسان ها مشابه است . بر طبق نظر یونگ کهن الگوها ، افکار غریزی و مادرزادی و تمایل به رفتارهایی است که انسان ها بر طبق الگوهای از پیش تعیین شده انجام می‌دهند . یونگ کهن الگوی خود ، آنیما ، آنیموس ، پیر فرزانه ، قهرمان ، سایه ، مادر و پرسونا را مطرح کرد .
در این مقاله به بررسی کهن الگوی خود می پردازیم .





” خود کهن الگوی کهن الگوها است . “



کهن الگوی خود چیست ؟
یونگ معتقد بود هر کسی از گرایش فطری برای پیش رفتن به سمت رشد و کمال برخوردار است که او این گرایش فطری را خود نامید . خود که از همه کهن الگوها جامعه تر است ، کهن الگوی کهن الگوهاست . زیرا سایر کهن الگوها را کنار هم قرار می دهد و آنها را در فرآیند خود پرورانی یکپارچه می کند . این کهن الگو مانند کهن الگوهای دیگر ، از عناصر هشیار و ناهشیار شخصی برخوردار است ، اما عمدتاً به وسیله تصورات ناهشیار جمعی شکل می گیرد .
خود به عنوان یک کهن الگو ، به صورت نمادین ، با عقاید کمال و یکپارچگی فرد نشان داده می شود ، اما نماد نهایی آن ماندالا است که به صورت یک دایره داخل مربع ، مربع داخل دایره ، با هر شکل هم مرکز دیگر نشان داده می شود . خود بیانگر تلاش های ناهشیار جمعی برای وحدت ، تعادل ، و یکپارچگی است . خود (self) تصورات ناهشیار شخصی و جمعی را شامل می شود ، بنابراین نباید self را با خود (ego) قاطی کرد که فقط بیانگر هشیاری است . با اینکه خود هیچ وقت به طور کامل متعادل نمی شود ، اما هر کسی در ناهشیار جمعی ، مفهومی از خود کامل و یکپارچه دارد . ماندلا خود کامل و یکپارچه دارد . ماندالا خود کامل ، کهن الگوی نظم ، وحدت ، و کلیت را نشان می دهد . از آنجایی که خود پرورانی مستلزم کامل بودن و یکپارچگی است ، با همان نماد کمال نشان داده می شود که گاهی بر ربوبیت دلالت دارد . خود در ناهشیار جمعی به صورت شخصیت ایده آل ظاهر می شود و گاهی شکل عیسی مسیح ، بودا ، کریشنا ، و سایر شخصیت های پرستیدنی است . یونگ شواهدی از کهن الگوی خود را در نمادهای ماندالایی پیدا کرد که در رویاها و خیال پردازی های افراد معاصر یافت شده اند که خوشان هرگز از معنی آنها آگاه نبوده است . افراد در طول تاریخ ماندالاهای بی شماری تولید کرده اند بدون اینکه به اهمیت آن پی برده باشند .
یونگ معتقد بود بیماران روان پریش دقیقا در زمانی که دستخوش یک دوره اختلال روان پریشی حاد می شوند ، تعداد زیادی نقش مایه های ماندالاهای را در رویاهایشان تجربه می کنند و این تجربه دلیل بر آن است که این افراد برای نظم و تعادل تلاش می کنند . انگار که نماد ناهشیار نظم ، در جلوه هشیار اختلال ، تعادل ایجاد می کند . 

در ادامه بخوانید: کهن الگوی سایه





” خود کهن الگوی نظم ، وحدت و کلیت است . “




سوالات متداول


1- کهن الگوی خود چیست؟
یونگ معتقد بود هر کسی از گرایش فطری برای پیش رفتن به سمت رشد و کمال برخوردار است که او این گرایش فطری را خود نامید که در متن مقاله شرح داده شده است.




2- چرا خود کهن الگوی کهن الگو ها است؟
زیرا سایر کهن الگوها را کنار هم قرار می دهد و آنها را در فرآیند خود پرورانی یکپارچه می کند که در متن مقاله شرح داده شده است.




3- ماندالا چیست؟
خود به عنوان یک کهن الگو ، به صورت نمادین ، با عقاید کمال و یکپارچگی فرد نشان داده می شود ، اما نماد نهایی آن ماندالا است که در متن مقاله شرح داده شده است.

منبع : کهن الگوی خود