میزان دیه شکستگی، در هر عضو با سایر اعضا متفاوت می باشد. مثلا، میزان دیه شکستگی استخوان، یک پنجم دیه آن عضو است. میزان دیه شکستگی دندان های جلو، یک بیستم دیه کامل و دندان های عقب، یک چهلم دیه کامل می باشد. همچنین، میزان مبلغ دیه شکستگی دنده، یک چهلم دیه کامل است. در برخی موارد، به آسیب شکستگی، ارش شکستن استخوان تعلق می گیرد.
مجازات ها در قانون مجازات اسلامی، به چهار گروه اصلی تقسیم می شوند که دیه یکی از این موارد می باشد. دیه، مالی است که در شرع مقدس، برای جنایت غیرعمدی بر نفس، اعضا و منافع و یا جنایت عمدی، در مواردی که به هر جهتی، قصاص ندارد، به موجب قانون پرداخت می گردد. آسیب هایی که به اعضای بدن وارد می شوند و مشمول دریافت دیه می باشند، تنوع زیادی دارند. شکستگی استخوان، یکی از آسیب هایی است که میزان دیه آن، در قانون مشخص شده است.
شکستگی استخوان، یکی از آسیب هایی است که اشخاص، همواره ممکن است در اثر حوادثی، مانند تصادف و ضرب و جرح، در معرض آن قرار بگیرند و چون میزان دیه شکستگی در تمامی اعضای بدن یکسان نمی باشد، لازم است که دیه شکستگی استخوان هر عضو، به صورت جداگانه بررسی شود.
با توجه به اهمیت این مساله، در این مقاله قصد داریم، میزان دیه شکستگی استخوان، دندان، فک، سر، گردن، استخوان ترقوه، ستون فقرات، دنده را بررسی نماییم. اگر در خصوص این موضوع، سوالاتی دارید، در این مقاله همراه ما باشید.
دیه شکستگی استخوان
به موجب بند الف ماده 569 قانون مجازات اسلامی : " دیه شکستن استخوان هر عضو، یک پنجم دیه آن عضو و اگر بدون عیب درمان شود، چهارپنجم دیه شکستن آن است." بر اساس این ماده قانونی، برای پرداخت دیه شکستگی استخوان، دو حالت در نظر گرفته می شود:
میزان دیه شکستگی هر استخوان، معادل یک پنجم دیه آن عضو می باشد. به عنوان مثال، دیه هر دست، نصف دیه کامل است. میزان دیه هر دست، با توجه به آخرین نرخ دیه در سال 1400، 240 میلیون تومان است. لذا، میزان دیه شکستگی استخوان دست، معادل 48 میلیون تومان می باشد.
اما بر اساس بخش انتهایی ماده، اگر شکستگی هر عضو، بدون عیب درمان شود، میزان دیه آن، معادل چهارم پنجم شکستگی آن است. بنابراین، در مثال دست، اگر بخواهیم دیه شکستگی بدون عیب را محاسبه کنیم. میزان دیه معادل 38 میلیون و 400 هزار تومان می باشد.
حتما بخوانید: دیه ترک برداشتن
دیه شکستگی دندان
در بخش قبل، در خصوص دیه شکستگی استخوان صحبت کردیم و گفتیم میزان دیه آن، معادل یک پنجم دیه عضو شکسته شده می باشد و به عنوان مثال، براساس آخرین میزان نرخ دیه، فرد خاطی، باید بابت شکستگی استخوان دست، مبلغ 48 میلیون تومان پرداخت کند. حال در این بخش، قصد داریم، در خصوص دیه شکستگی دندان صحبت کنیم.
قبل از آن که میزان دیه شکستگی دندان را بررسی کنیم، لازم است، میزان دیه هر دندان را محاسبه نماییم. قانون گذار، این موضوع را در نظر گرفته که دندان های جلویی، تاثیر بیشتری در ظاهر افراد دارند، به همین جهت، میزان دیه بیشتری نیز برای آنها در نظر گرفته است. به موجب ماده 616 قانون مجازات اسلامی، میزان دیه دندان ها به ترتیب زیر است:
"دندان های جلو که عبارتند از : پیش، چهارتایی و نیش که از هر کدام، دو عدد در بالا و دو عدد در پایین می روید و جمعا دوازده عدد است، هر کدام یک بیستم دیه کامل دارد.
دندان های عقب که در چهار سمت پایانی از بالا و پایین، در هر کدام یک ضاحک و سه ضرس قرار دارد و جمعا شانزده عدد است، هر کدام یک چهلم دیه کامل دارد."
بعد از بررسی دیه دندان ها، حال، به توضیح دیه شکستگی دندان می پردازیم. به موجب ماده 622 قانون مجازات اسلامی : " شکستن آن مقدار از دندان که نمایان است با بقای ریشه، دیه همان دندان را دارد و اگر کسی بعد از شکستن مقدار مزبور، ریشه را بکند، خواه مرتکب، کسی باشد که مقدار نمایان دندان را شکسته است یا دیگری، ارش تعیین می شود." براساس این ماده قانونی، میزان دیه شکستن دندان، برابر با دیه همان دندان است. به عنوان مثال، میزان دیه دندان پیش جلو، یک بیستم دیه کامل است و اگر این دندان، بر اثر حادثه ای بشکند، میزان دیه شکستگی آن، معادل 24 میلیون تومان می باشد.
باید به این نکته، اشاره شود که بر اساس تبصره 1 ماده 622 قانون مجازات اسلامی: " شکستن مقداری از قسمت نمایان دندان به همان نسبت، دیه دارد." این، بدین معنا است که اگر بخشی از قسمت نمایان دندان، دچار شکستگی شود، به همان نسبت مقدار شکسته شده، دیه شکستگی دندان، به مجنی علیه، تعلق می گیرد.
همچنین، بر اساس تبصره 2 همین ماده، هرگاه قسمتی از دندان کنده شده، در اثر جنایت یا عارضه ای قبلا از بین رفته باشد، به همان نسبت از دیه دندان، کاهش می یابد. این بدان معنا است که برای محاسبه دیه دندان، آسیب های قبلی وارده به دندان، در نظر گرفته می شود.
بیشتر بخوانید: دیه از ریشه کندن و شکستن دندان شیری
دیه شکستگی فک
در بخش قبل، در خصوص دیه شکستگی دندان صحبت کردیم و گفتیم میزان دیه شکستگی دندان، بر حسب اینکه دندان، جز دندان های جلو هست یا عقب، متفاوت می باشد و میزان دیه دندان های جلو یک بیستم دیه کامل و دندان های عقب یک چهلم دیه کامل می باشد. حال، در این بخش قصد داریم، دیه شکستگی فک را توضیح دهیم.
فک، دارای دو بخش می باشد که میزان دیه هرکدام بر اساس ماده 633 قانون مجازات اسلامی تعیین شده است. بر اساس این ماده قانونی، شکستگی استخوان فک پایین، مشمول حکم شکستگی استخوان و شکستگی استخوان فک بالا، مشمول حکم شکستگی استخوان های سر و صورت است. بنابراین، در خصوص دیه فک، دو حالت ایجاد می شود:
دیه شکستگی فک بالا: اگر فک بالا، دچار شکستگی شود، میزان دیه آن، مشمول حکم شکستگی استخوان های سر و صورت می باشد. براساس ماده 709 قانون مجازات اسلامی، به شکستگی سر و صورت، در حالتی که جراحتی را ایجاد نکند. هاشمه گفته شده که میزان دیه آن، ده صدم دیه کامل می باشد. که براساس آخرین میزان نرخ دیه، 48 میلیون تومان می باشد.
دیه شکستگی فک پایین : اگر فک پایین، دچار شکستگی شود، میزان دیه آن، بر اساس ماده 709 قانون مجازات اسلامی، برابر با میزان دیه شکستگی است. به موجب ماده 569 قانون مجازات اسلامی: " دیه شکستن استخوان هر عضو، یک پنجم دیه آن عضو و اگر بدون عیب درمان شود، چهارپنجم دیه شکستن آن است." به دلیل آن که فک به تعداد زوج در بدن وجود دارد، میزان دیه هر فک، نصف دیه کامل است که معادل 240 میلیون تومان می باشد. که میزان دیه شکستگی آن، 48 میلیون تومان است.
همچنین، باید این موضوع در نظر گرفته بشود که بر اساس حکم مقرر در ماده 630 قانون مجازات اسلامی: " دیه فک، مستقل از دیه دندان و سایر اعضا است و اگر با فک، دندان یا غیر آن از بین برود یا آسیب ببیند، هر کدام دیه یا ارش جداگانه دارد." این بدان معنا است که اگر آسیب وارد شده، سبب شکسته شدن فک و دندان ها شود، دیه هرکدام به صورت مستقل، محاسبه می شود.
اما ممکن است این سوال ایجاد شود که آیا ارش شکستن استخوان فک نیز در قانون در نظر گرفته شده است؟ به موجب ماده 631 قانون مجازات اسلامی:" اگر جنایتی ( شکستگی فک) موجب کندی حرکت فک شود، ارش شکستن استخوان فک به آن تعلق می گیرد و اگر مانع جویدن یا موجب نقص آن شود، ارش آن نیز افزوده می شود."
بیشتر بخوانید: دیه در رفتگی
دیه شکستگی سر
در بخش قبل در خصوص دیه شکستگی فک صحبت کردیم و گفتیم ، شکستگی استخوان فک پایین، مشمول حکم شکستگی استخوان و شکستگی استخوان فک بالا، مشمول حکم شکستگی استخوان های سر و صورت است. حال در این بخش، قصد داریم، دیه شکستگی سر را بررسی نماییم. به موجب ماده 709 قانون مجازات اسلامی، جراحت هایی که موجب شکستگی سر شده مانند دیه پیشانی، به 4 عنوان تقسیم می شوند:
هاشمه : جنایتی که موجب شکستگی استخوان شود، گرچه جراحتی را تولید نکند؛ دیه آن، ده صدم دیه کامل می باشد که میزان آن، معادل مبلغ 48 میلیون تومان می باشد.
مُنَقَّله : جنایتی که درمان آن، جز با جابه جا کردن استخوان امکان پذیر نباشد؛ میزان دیه آن، پانزده صدم دیه کامل است که معادل 72 میلیون تومان می باشد.
مامومه : اگر شدت جراحت به میزانی باشد که به کیسه مغز برسد، میزان دیه آن، در این حالت، یک سوم دیه کامل بوده که با توجه به نرخ دیه سال 1400، معادل 160 میلیون تومان است.
دامغه : اگر صدمه یا جراحت، کیسه مغز را پاره کند، در این حالت، علاوه بر دیه مامومه، مجنی علیه، مستحق دریافت ارش پاره شدن کیسه مغز نیز می باشد. در این وضعیت، فرد آسیب زننده، علاوه بر پرداخت 160 میلیون تومان، باید ارش پاره شدن کیسه مغز را نیز پرداخت کند که تشخیص میزان ارش، با متخصص پزشکی قانونی می باشد.
بیشتر بخوانید: دیه شکستگی سر
دیه شکستگی گردن
در بخش قبل، در خصوص دیه شکستگی استخوان سر صحبت کردیم و گفتیم میزان دیه شکستگی سر، با توجه به نوع آسیبی که وارد می شود، متفاوت بوده و به چهار نوع جراحت شکستگی استخوان سر تقسیم می شوند. حال در این بخش، قصد داریم دیه شکستگی گردن را بررسی کرده و احکام آن را توضیح دهیم.
به موجب ماده 626 قانون مجازات اسلامی: "کج شدن و خمیدگی گردن، در اثر شکستگی، در صورت عدم بهبودی و باقی ماندن این حالت، موجب دیه کامل و در صورت بهبودی و زوال حالت خمیدگی و کج شدگی، موجب ارش است." بنابراین، در خصوص شکستگی گردن، برای پرداخت دیه و یا ارش آن، بهبودی و یا عدم بهبودی شکستگی گردن، در نظر گرفته می شود.
اگر شکستگی، موجب کج شدن و خمیدگی گردن شود و همچنین، این آسیب ها بهبود نیابد، میزان دیه شکستگی گردن، معادل دیه کامل بوده که بر اساس آخرین میزان نرخ دیه، 480 میلیون تومان می باشد. اما اگر کج شدن و خمیدگی گردن، بهبود پیدا کند، در این حالت، به آن، ارش شکستن استخوان تعلق می گیرد.
همچنین به موجب ماده 627 قانون مجازات اسلامی : " شکستگی گردن، بدون کج شدن و خمیدگی آن، موجب ارش است." یعنی اگر گردن، دچار شکستگی بشود، اما این شکستگی، منتج به کج شدن و خمیدگی نگردد، در این حالت، دیه شکستگی به آن، تعلق نگرفته و فقط، مشمول دریافت ارش شکستن استخوان می باشد. همچنین، مطابق ماده 628 قانون مجازات اسلامی، اگر این آسیب، سبب مانع فرو بردن یا جویدن غذا و یا نقص آن و یا مانع حرکت گردن شود، در این حالت نیز ارش شکستن استخوان به فرد بزه دیده تعلق می گیرد.
بیشتر بخوانید: دیه شکستن گردن و نقص آن
دیه شکستگی استخوان ترقوه
در بخش قبل، در خصوص دیه شکستگی گردن صحبت کردیم و گفتیم که میزان دیه شکستگی گردن، در حالت عدم بهبودی، معادل دیه کامل بوده و در صورت عدم بهبودی، ارش شکستگی استخوان به آن، تعلق می گیرد. حال در این بخش، قصد داریم دیه شکستگی استخوان ترقوه را بررسی نماییم.
به موجب ماده 656 قانون مجازات اسلامی: " شکستن هریک از استخوان های ترقوه، در صورتی که بدون عیب، درمان شود، موجب چهار درصد دیه کامل و در صورتی که درمان نشود و یا با عیب درمان شود، موجب نصف دیه کامل است." بنابراین، در خصوص دیه شکستن استخوان ترقوه نیز امکان درمان و عدم درمان آن در نظر گرفته می شود. با این توضیح که اگر بدون عیب درمان شود، میزان دیه آن، براساس اخرین میزان نرخ دیه، معادل 19 میلیون و 200 هزار تومان می باشد.
اما اگر شکستگی استخوان ترقوه، درمان نشود و یا با عیب درمان گردد، میزان دیه آن، براساس ماده 656 قانون مجازات اسلامی، معادل نصف دیه کامل بوده که بر اساس آخرین میزان نرخ دیه معادل مبلغ 240 میلیون تومان می باشد.
بیشتر بخوانید: دیه شکستگی، ترک خوردن و در رفتگی استخوان ترقوه
دیه شکستگی ستون فقرات
در بخش قبل، در خصوص دیه شکستگی استخوان ترقوه صحبت کردیم و گفتیم اگر بدون عیب درمان شود، میزان دیه آن، معادل 19 میلیون و 200 هزار تومان می باشد. حال در این بخش، قصد داریم در خصوص دیه شکستگی ستون فقرات صحبت کنیم.
در تبصره 1 ماده 647 قانون مجازات اسلامی، شکستگی ستون فقرات، تعریف شده است. مراد از شکستن ستون فقرات، شکستن یک یا چند مهره از مهره های ستون فقرات، به جز مهره های گردن و استخوان دنبالچه می باشد. به موجب این ماده از قانون مجازات اسلامی، دیه شکستن ستون فقرات، به ترتیب ذیل است:
شکستن ستون فقرات، در صورتی که اصلا درمان نشود (مانند دیه قطع نخاع ) و یا بعد از علاج، به صورت خمیده در آید، موجب دیه کامل است که میزان آن، معادل با 480 میلیون تومان می باشد.
شکستن ستون فقرات که بی عیب درمان شود، ولی موجب از بین رفتن یکی از منافع گردد؛ مانند اینکه مجنی علیه توان راه رفتن یا نشستن نداشته باشد و یا توان جنسی یا کنترل ادرار وی از بین برود، موجب دیه کامل است. در این حالت نیز فرد مرتکب، باید 480 میلیون تومان، بابت آسیب وارد شده، پرداخت نماید.
شکستن ستون فقرات که درمان نشود و موجب عوارضی از قبیل موارد مندرج در بند (ب) مانند عدم توانایی راه رفتن بشود؛ در این حالت، شخص مرتکب، علاوه بر پرداخت دیه کامل شکستگی ستون فقرات که معادل مبلغ 480 میلیون تومان می باشد، باید ارش هر یک از عوارض حاصله را نیز پرداخت نماید.
شکستن ستون فقرات که بدون عیب درمان شود، موجب یک دهم دیه کامل است که معادل 48 میلیون تومان می باشد.
شکستن ستون فقرات که موجب فلج و بی حس شدن پاها گردد، علاوه بر دیه ستون فقرات، موجب دو سوم دیه، برای فلج دو پا نیز است. یعنی در این حالت، علاوه بر پرداخت 480 میلیون تومان، شخص بزهکار باید مبلغ 320 میلیون تومان، بابت فلج شدن دو پا نیز بپردازد.
بیشتر بخوانید: دیه شکستن ستون فقرات
دیه شکستگی دنده
در بخش قبل، در خصوص دیه شکستگی ستون فقرات صحبت کردیم و گفتیم شکستن ستون فقرات، در صورتی که اصلا درمان نشود و یا بعد از علاج، به صورت خمیده در آید، موجب دیه کامل است. حال در این بخش، قصد داریم میزان دیه شکستگی عضو دیگری، یعنی دنده را بررسی کنیم. دنده، یکی از عضو هایی است که ممکن است بر اثر عوامل مختلف، همچون تصادف، دچار شکستگی شده و در نتیجه، به آن، دیه تعلق بگیرد.
به موجب ماده 653 قانون مجازات اسلامی، میزان دیه شکستن هریک از دنده های محیط به قلب که از آن حفاظت می کند، یک چهلم دیه کامل بوده و دیه شکستن هر یک از دنده های دیگر، یک صدم دیه کامل است. بنابراین، آسیب اگر منجر به شکستگی استخوان دنده محیط به قلب بشود، میزان دیه آن، بر اساس آخرین میزان نرخ دیه در سال 1400، معادل 12 میلیون تومان می باشد. اما اگر دنده های دیگر، دچار شکستگی شوند، میزان دیه شکستگی آنها، معادل 4 میلیون و 800 هزار تومان می باشد.
در ادامه بخوانید: دیه شکستن، در رفتن و ترک خوردن استخوان دنده
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد دیه شکستگی در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون دیه شکستگی پاسخ دهند.
سوالات متداول
1- میزان دیه شکستگی استخوان چه قدر است؟
دیه شکستن استخوان هر عضو یک پنجم دیه آن عضو و اگر بدون عیب درمان شود چهار پنجم دیه شکستن آن است که این موضوع در متن مقاله به صورت کامل توضیح داده شده است.
2- میزان دیه شکستگی گردن چه قدر است؟
کج شدن و خمیدگی گردن در اثر شکستگی در صورت عدم بهبودی و باقی ماندن این حالت موجب دیه کامل است که معادل 480 میلیون تومان می باشد که این موضوع در متن مقاله به صورت کامل توضیح داده شده است.
3- میزان دیه شکستگی استخوان ترقوه چه میزان می باشد؟
شکستن هریک از استخوان های ترقوه در صورتی که بدون عیب درمان شود موجب چهار درصد دیه کامل و در صورتی که درمان نشود و یا با عیب درمان شود موجب نصف دیه کامل است که این موضوع در متن مقاله به صورت کامل توضیح داده شده است.
منبع : دیه شکستگی
