چه کسانی مشمول مالیات بر ارزش افزوده نیستند؟ اگر در مورد مالیات بر ارزش افزوده اطلاعاتی داشته باشید، احتمالا می دانید که بسیاری از مشاغل، مشمول پرداخت ارزش افزوده به دولت هستند. اما برخی از مشاغل نیز وجود دارد که معاف از پرداخت ارزش افزوده هستند. به همین دلیل نیز این سوال برای بسیاری از صاحبان کسب و کار پیش می آید که که دقیقا چه کسانی مشمول مالیات بر ارزش افزوده نیستند؟
مالیات بر ارزش افزوده چیست؟
مالیات بر ارزش افزوده (مالیات بر مصرف یا VAT به اختصار) یک نوع مالیات است که بر مبلغی که مصرف‌کنندگان برای خرید کالاها و خدمات می‌پردازند، اعمال میشود. این مالیات به صورت غیرمستقیم بر کسب و کارها و تولیدکنندگان تحمیل میشود و در هر مرحله از زنجیره تأمین به مبالغ اضافه میشود.
کسب و کارها مالیات بر ارزش افزوده را از مشتریان خود دریافت می‌کنند و سپس این مبلغ را به دولت پرداخت می‌کنند. در این فرآیند، کسب و کارها از مالیاتی که برای خرید مواد اولیه و خدمات وارد شده به آنها پرداخت کرده‌اند، معاف می‌شوند. بنابراین، مالیات بر ارزش افزوده به نوعی مالیات تجمیعی است که در همه مراحل تولید و توزیع محصولات و خدمات اعمال میشود.
مالیات بر ارزش افزوده به عنوان یک منبع عمده درآمد برای دولت‌ها به کار می‌رود و به ایجاد منصفانه‌تری در تقسیم بار مالیاتی و تأمین مالیات برای پروژه‌ها و خدمات عمومی کمک می‌کند. همچنین، این مالیات به کنترل تورم و تنظیم بازار نیز کمک می‌کند.
مشاغل معاف از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده
مالیات بر ارزش افزوده در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، مشاغلی را از پرداخت این مالیات معاف می‌کند. در ایران، موارد زیر از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف می‌شوند:
- کشاورزی: بیشتر فعالیت‌های کشاورزی از مالیات بر ارزش افزوده معاف می‌شوند. این شامل تولید محصولات کشاورزی، دامپروری، و فعالیت‌های مرتبط با زمین‌کشاورزی میشود.
- محصولات برخی صنایع خاص: برخی محصولاتی که در این صنایع تولید می‌شوند، از مالیات بر ارزش افزوده معاف می‌شوند. به عنوان مثال، برخی مواد غذایی مانند نان و شیر، داروها، و برخی محصولات پزشکی.
- تعدادی از خدمات: خدماتی که به عنوان خدمات معاف از مالیات بر ارزش افزوده تعریف می‌شوند، مانند خدمات بهداشتی و درمانی، آموزشی، و خدمات مسکن معاف از این مالیات هستند.
- برخی فعالیت‌های ویژه: مشاغل و فعالیت‌های ویژه‌ای که توسط دولت تعیین می‌شوند، ممکن است از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف شوند. به عنوان مثال، برخی پروژه‌های توسعه‌ای و سرمایه‌گذاری‌های ویژه.
البته اگر بخواهیم لیست اصناف معاف از مالیات را به صورت تخصصی در کشور ایران بررسی کنیم. بر‌اساس قانون مالیات جمهوری اسلامی ایران، همه تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان کالاها موظف شدند که روی کالاهای معاف از مالیات، برچسب معاف از مالیات بر ارزش افزوده را بچسبانند. امروزه کالاهای صادراتی به‌دلیل ارز‌آوری معاف از مالیات بر ارزش افزوده هستند.
لیست کالاهایی که مشمول ارزش افزوده نیستند:
- دارایی‌های غیر‌قابل انتقال
- ابریشم
- اجناس و کالاهای مسافران
- خوراک آبزیان و حیوانات دریایی
- دارو
- بذر
- دانه‌های کشاورزی
- تولیدات صنعتی
- صنایع غذایی
چه کسانی مشمول مالیات بر ارزش افزوده هستند؟
حال که متوجه شدیم چه کسب و کارهایی که مشمول پرداخت مالیات بر ارزش افزوده نیستند، بهتر است بررسی کنیم که چه مشاغلی شامل ارزش افزوده می باشد. در نظر داشته باشید که کسب و کارهایی که در لیست بالا نباشند، مشمول پرداخت مالیات هستند و تعداد کسب و کارهایی که مشمول هستند، بسیار زیاد می باشد، اما در ادامه برخی از این موارد را برای شما آماده کرده ایم:
- فعالان حوزه واردات و صادرات
- کارگاه‌ها و کارخانه‌های بزرگ و کوچک
- صاحبان معادن حسابداران و صاحبان موسسه‌های حسابداری، دفترداری و سایر خدمات مالی شرکت‌های مشاوره و مدیریت انواع هتل‌ها و میهمان‌پذیرها
- ارائه‌کنندگان خدمات کامپیوتری
- فروشگاه‌های بزرگ و کوچک، عمده‌فروشان
- توزیع‌کنندگان
- انبارها
- موسسه‌های صنعتی و تجاری خارجی و داخلی
- موسسه‌های مشاور عمرانی
- مهندسی فعالان حوزه تبلیغات و بازاریابی
- فعالان فروش و عرضه طلا و جواهرات
- فروشندگان آهن آلات
- تالارها و رستوران‌ها
- دفاتر رسمی و خدمات دولت
- مکان‌های تفریحی و ورزشی
- دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری
- بانک‌ها و موسسه‌های مالی
به طور کلی می توان گفت کسب و کارهای مختلفی شامل پرداخت مالیات بر ارزش افزوده می باشند.
