اسکارها به عنوان بخشی از فرآیند طبیعی بهبود پوست پس از آسیب دیدگی تشکیل می شوند. اسکارها بسته به محل آسیب، سن، ژنتیک و نوع پوست فرد می توانند متفاوت به نظر برسند. جای زخم را نمیتوان به طور کامل از بین برد، اما درمان های متعددی وجود دارد که می تواند آن را کمتر قابل توجه کند.
روش های درمان اسکار پوست
برای درمان اسکارها چندين روش درمانی وجود دارد که با توجه به نوع، اندازه، محل اسکار، تاثیر آن بر توانایی حرکت و سن بیمار پزشک مناسب ترین گزینه را پیشنهاد می دهد. در ادامه به بررسی بیشتر روش های درمان اسکار می پردازیم.
داروهای موضعی (پماد، کرم و ژل)
کرم ها، پمادها، ژل‌ها و باندهای زیادی وجود دارند که می توانند به محو شدن جای زخم ناشی از بریدگی ها، زخم ها یا سایر آسیب ها کمک کنند. بهترین داروهای موضعی برای درمان اسکار شامل:
ژل ترمیم کننده مدرما
ژل سیلیکون
کرم ترمیم کننده اریکه
پاسنمان سیکاکر
ژل سیموسیل
کرم اسکار استاتیک اسکار هیل
باید به این نکته توجه داشته باشید که این کرم ها و ژل ها صرفا می توانند به محو شدن جای زخم کمک کنند و هیچ یک نمی توانند اسکار را کاملا از بین ببرند.
لیزر درمانی
با توجه به علت ایجاد اسکار، می توان جای زخم را با انواع متفاوتی از لیزرها درمان کرد. از لیزر درمانی میتوان برای صاف کردن اسکار، از بین بردن رنگ غیرطبیعی اسکار یا صاف کردن آن استفاده کرد. در اغلب موارد از لیزر درمانی برای درمان جای زخم همراه با سایر درمان ها، از جمله تزریق استروئید استفاده می شود. لیزر از نور پرانرژی برای سوزاندن پوست آسیب دیده استفاده می کند و با این کار به کاهش اندازه اسکار و اصلاح جای زخم کمک می کند.
تزریق کورتیکواستروئید
از تزریق استروئید بیشتر برای درمان اسکارهای کلوئید یا برجسته استفاده می شود. استروئید ها مستقیما به داخل بافت اسکار تزریق می شوند تا به کاهش خارش، قرمزی، التهاب، تورم و سوزش آنها کمک کنند. همچنین تزریق کورتیکواستروئید منجر به تجزیه فیبرهای کلاژن می شود و اسکار را کوچک، مسطح و نرم می کند. از این روش ممکن است به تنهایی یا به همراه سایر روش ها برای درمان اسکار استفاده شود.
تزیق کلاژن
تزریق کلاژن به زیر پوست می تواند به پر کردن فرورفتگی های به جا مانده از آکنه یا آبله مرغان کمک کند. کلاژن در زیر جای زخم تزریق می شود تا جایگزین کلاژن طبیعی پوستی شود که در اثر آسیب از بین رفته است. کلاژن پوست را لیفت می کند و سطح آن را صاف و یکدست نشان می دهد. این روش موقتی است، اما اثرگذاری آن می تواند برای ماه ها و سال ها ادامه پیدا کند.
جراحی پیوند پوست
در پیوند پوست، جراح قسمتی از پوست سالم بدن را برداشته و از آن برای جایگزینی پوست آسیب دیده استفاده می کند. در اغلب موارد از پوست پشت لاله گوش برای جایگزین کردن جای زخم استفاده می شود. پس از گذشت چند رو از جراحی، پوست پیوند شده رگ های خونی تشکیل می دهد و به پوست اطراف متصل می شود. از این روش بیشتر برای جای زخم ناشی از سوختگی استفاده می شود و در برخی موارد نیز می توان از آن برای درمان اسکارهای عمیق ناشی از آکنه استفاده کرد.
زد پلاستی
از زد پلاستی برای جای زخمی استفاده می شود که دردناک است یا منجر به محدود شدن حرکت فرد می شود. در این روش جراح، اسکار را به شکل یک زد تغییر می دهد تا انعطاف پذیر تر شود و به کاهش انقباض پوست کمک کند. همچنین در برخی موارد ممکن است جای زخم نیز جابجا شود تا طبیعی تر به نظر برسد.
کرایوتراپی
در این روش از نیتروژن برای منجمد کردن لایه های بالایی پوست و از بین بردن بافت اسکار استفاده می شود. کرایوتراپی بیشتر برای درمان اسکارهای کلوئیدی استفاده می شود و معمولا به همراه تزریق استروئید و جراحی انجام می شود.
درم ابریژن
در این روش از یک دستگاه الکتریکی برای ساییدن سطح پوست استفاده می شود و با برداشتن لایه های بالایی پوست، رشد پوست جدید و سالم تحریک می شود. درم ابریژن به کوچک کردن جای زخم به وِیژه آنهایی که ناشی از جوش هستند کمک می کند. پس از این عمل سطح پوست صاف تر و یکدست تر به نظر می رسد.
میزان اثرگذاری روش های درمان اسکار
درمان می تواند جای زخم را کمتر کند و علائم مرتبط با آن را تسکین دهد، اما باید بدانید هیچ روشی برای از بین بردن کامل اسکار پس از تشکیل آن وجود ندارد. میزان اثربخشی درمان به اندازه، عمق و محل اسکار بستگی دارد، اما اغلب روش های درمانی می توانند به بهبود رنگ، شکل و بافت آن کمک کنند.
درمان با لیزر یکی از رایج ترین روش ها برای صاف و روشن کردن جای زخم است، اما گاهی اوقات می تواند باعث هایپرپیگمانتاسیون شود، که در آن برخی از نواحی پوست تیره تر از نواحی اطراف می شوند. تزریق هایی که برای بهبود اندازه یا بافت جای زخم انجام می شوند نیز خطر کمی از هایپرپیگمانتاسیون را به همراه دارند و در برخی موارد ممکن است باعث کوچک شدن پوست اطراف جای زخم شوند و آن را فرورفته نشان دهند. همچنین بعد از انجام جراحی امکان ایجاد یک اسکار جدید وجود دارد.
