معرفی انواع تجهیزات شبکه

در یک شبکه کامپیوتری، تجهیزات مختلفی برای برقراری ارتباط، انتقال داده‌ها و مدیریت شبکه به کار می‌روند. این تجهیزات را می‌توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد:

1. تجهیزات اکتیو (Active):

تجهیزات اکتیو شبکه، که برای عملکرد خود به منبع تغذیه الکتریکی نیازمندند، نقش فعال و هوشمندانه‌ای در هدایت و مدیریت جریان داده‌ها ایفا می‌کنند. این دسته از تجهیزات با تولید، تقویت و تغییر سیگنال‌های الکترونیکی، امکان برقراری ارتباط بین دستگاه‌های مختلف و شبکه‌های گوناگون را فراهم می‌آورند. روترها با تعیین بهترین مسیر برای انتقال بسته‌های داده، سوئیچ‌ها با هدایت هوشمندانه ترافیک در شبکه‌های محلی، مودم‌ها با تبدیل سیگنال‌ها برای انتقال بر روی خطوط ارتباطی، و اکسس پوینت‌ها با ایجاد شبکه‌های بی‌سیم، همگی نمونه‌هایی از تجهیزات اکتیو هستند که بدون وجود آن‌ها، ارتباطات شبکه‌ای مدرن غیرممکن خواهد بود. این تجهیزات نه تنها داده‌ها را منتقل می‌کنند، بلکه با ارائه قابلیت‌هایی نظیر فایروال برای امنیت و سرورها برای ارائه خدمات متمرکز، زیرساخت هوشمند شبکه را شکل می‌دهند.

این تجهیزات برای عملکرد خود به نیروی الکتریکی نیاز دارند و به طور فعال در تولید، تقویت، و هدایت سیگنال‌های الکترونیکی و مدیریت داده‌ها در شبکه نقش دارند. برخی از مهم‌ترین تجهیزات اکتیو عبارتند از:

• روتر (Router): مسیریابی بسته‌های داده بین شبکه‌های مختلف و انتخاب بهترین مسیر انتقال.
• سوئیچ (Switch): اتصال دستگاه‌های مختلف در یک شبکه محلی (LAN) و هدایت داده‌ها به مقصد مشخص.
• هاب (Hub): (منسوخ شده) اتصال دستگاه‌ها در یک شبکه محلی و ارسال داده‌ها به تمام دستگاه‌های متصل.
• مودم (Modem): تبدیل سیگنال‌های دیجیتال کامپیوتر به سیگنال‌های آنالوگ قابل انتقال بر روی خطوط ارتباطی (مانند خط تلفن یا کابل) و بالعکس.
• اکسس پوینت (Access Point - AP): ایجاد شبکه بی‌سیم (Wi-Fi) و اتصال دستگاه‌های بی‌سیم به شبکه سیمی.
• کارت شبکه (Network Interface Card - NIC): رابط فیزیکی بین کامپیوتر و رسانه انتقال شبکه (مانند کابل اترنت یا آنتن بی‌سیم).
• فایروال (Firewall): محافظت از شبکه در برابر دسترسی‌های غیرمجاز و تهدیدات امنیتی.
• سرور (Server): کامپیوتر قدرتمندی که خدمات و منابع مختلفی را به سایر دستگاه‌های شبکه ارائه می‌دهد.
• پرینت سرور (Print Server): مدیریت و به اشتراک‌گذاری یک یا چند چاپگر در شبکه.
• مبدل فیبر نوری (Media Converter): تبدیل سیگنال‌های الکتریکی به سیگنال‌های نوری و بالعکس برای انتقال داده‌ها از طریق کابل فیبر نوری.
• تقویت کننده سیگنال (Repeater): تقویت سیگنال‌های ضعیف شده برای افزایش طول مسافت انتقال.

2. تجهیزات پسیو (Passive):

تجهیزات پسیو شبکه برای عملکرد خود به انرژی الکتریکی وابسته نیستند و نقش آن‌ها در ایجاد بستر فیزیکی و انتقال غیرفعالانه سیگنال‌ها خلاصه می‌شود. کابل‌های شبکه با انواع مختلف خود، اتصالات و کانکتورها، پچ کوردها و پچ پنل‌ها، همگی اجزای اساسی این زیرساخت فیزیکی هستند که بدون آن‌ها، امکان انتقال سیگنال‌های الکترونیکی تولید شده توسط تجهیزات اکتیو وجود نخواهد داشت. رک‌های شبکه برای سازماندهی و محافظت از تجهیزات، داکت‌ها و ترانکینگ‌ها برای مدیریت کابل‌کشی منظم، و آنتن‌های وایرلس برای انتشار امواج بی‌سیم، از دیگر نمونه‌های تجهیزات پسیو هستند که با فراهم کردن یک ساختار فیزیکی منظم و قابل اعتماد، زمینه را برای عملکرد بهینه تجهیزات اکتیو فراهم می‌سازند.

این تجهیزات برای عملکرد خود به نیروی الکتریکی نیاز ندارند و نقش آن‌ها در شبکه ایجاد زیرساخت فیزیکی و انتقال غیرفعالانه سیگنال‌ها است. برخی از مهم‌ترین تجهیزات پسیو عبارتند از:

• کابل شبکه: رسانه فیزیکی برای انتقال داده‌ها (مانند کابل‌های زوج به هم تابیده UTP، STP، SFTP و کابل فیبر نوری).
• اتصالات شبکه (Connectors): رابط‌های فیزیکی برای اتصال کابل‌ها به تجهیزات (مانند کانکتورهای RJ45، SC، LC).
• پچ کورد (Patch Cord): کابل‌های کوتاه با کانکتور در هر دو سر برای اتصال تجهیزات به پچ پنل یا پریزهای دیواری.
• پچ پنل (Patch Panel): یک صفحه با تعداد زیادی پورت که برای مدیریت و سازماندهی کابل‌های شبکه استفاده می‌شود.
• کیستون (Keystone): یک ماژول مادگی برای اتصال کابل شبکه به پریز دیواری یا پچ پنل.
• رک شبکه (Network Rack): محفظه‌ای برای نگهداری و سازماندهی تجهیزات شبکه اکتیو و پسیو.
• داکت و ترانکینگ (Duct & Trunking): کانال‌ها و محفظه‌های پلاستیکی یا فلزی برای محافظت و سازماندهی کابل‌های شبکه در مسیرهای مختلف.
• آنتن وایرلس (Wireless Antenna): برای انتشار و دریافت امواج رادیویی در شبکه‌های بی‌سیم.

انتخاب و استفاده صحیح از تجهیزات اکتیو و پسیو مناسب، نقش کلیدی در ایجاد یک شبکه کامپیوتری پایدار، کارآمد و ایمن دارد.