مدل سه گانه استرس

استرس یک واقعیت غیر قابل انکار در زندگی روزمره است نه ضروری است و نه امکان دارد که استرس را به طور کلی از زندگی روزانه حذف کرد بدون استرس ، زندگی بدون هیجان خواهد بود . محققان زیادی سعی کرده اند که تعریفی از استرس را به عنوان  پدیده قرن بیستم ارائه دهند . این تعاریف طی مراحل مختلفی تکمیل شده اند . در اکثر متون و کتاب های مربوط به استرس ، سه الگوی متفاوت از استرس یا مدل سه گانه استرس مطرح شده است در یک الگو استرس به عنوان محرک ، در الگوی دوم استرس به عنوان یک پاسخ و در الگوی سوم نیز به عنوان تعاملی بین فرد و محیط مطرح شده است .

در این مقاله به بررسی مدل سه گانه استرس شامل استرس به عنوان یک محرک ، استرس به عنوان یک پاسخ و استرس به عنوان یک تعامل می پردازیم .



مدل سه گانه استرس
مدل سه گانه فشار روانی شامل استرس به عنوان محرک ، پاسخ و تعامل است :

استرس به عنوان یک محرک
استرس به عنوان یک پاسخ 
استرس به عنوان یک تعامل
در ادامه مقاله به صورت کامل تری در مورد مدل سه گانه تنش توضیح داده می شود .



استرس به عنوان یک محرک
در الگوی استرس به عنوان یک محرک ، فرض بر این است که استرس چیزی است که در محیط اتفاق می افتد و فشار زیادی را به فرد وارد می کند مانند استرس ناشی از کار . در این تعریف و الگو ، روی موقعیت یا محرک تاکید می شود و استرس به عنوان واکنش مستقل فرد ( حتی مستقل از ادراک او ) تعریف می شود . زندگی انسان ها سرشار از موقعیت هایی است که فشارهایی را به آن ها تحمیل می کند . خارج شدن از خانه ، مواجه شدن با فشارهای مالی ، امتحانات و اجبارهای کاری تعداد کمی از فشارهای متعدد و زیادی هستند که دانش آموزان و دانشجویان با آن ها روبه رو می شوند و کارگران با موقعیت های دیگر مانند سنگینی حجم کار ، متعارض بودن خواسته های خانواده و کار و ... مواجه هستند . تحقیقات مبتنی بر استرس به عنوان یک محرک روی شناسایی و تشخیص منابع استرس که در دنیای بیرون و محیط پیرامون فرد قرار دارند تمرکز می کنند .



حتما بخوانید: استرس و روش های مقابله با آن


استرس به عنوان یک پاسخ
در الگو استرس به عنوان یک پاسخ ، استرس به عنوان یک پاسخ ارگانیسم به بعضی از موقعیت ها تعریف می شود . الگو استرس به عنوان یک پاسخ بر " سندرم سازگاری عمومی " سلیه مبتنی است . سلیه هنگامی که پاسخ به تهدیدهای تعادلی حیاتی ارگانیسم مانند سرمای شدید ، گرما ، بیماری های عفونی یا مواد سمی را مورد بررسی قرار می داد ، مشاهده کرد که بدون توجه به نوع تهدید ، پاسخ حاوی عوامل مشترک به خصوصی است ؛ او پاسخ را استرس نامید و برای توصیف منابع یا علل تهدید اصطلاح استرس زا را به کار برد . سلیه استرس را پاسخ غیر اختصاصی بدن در برابر هر نوع خواست می دانست . این رویکرد به نتایج فشارها و یا کوشش هایی که برای رسیدگی به این فشارها انجام می گیرد می پردازد . این موارد شامل عوامل جسمانی ، هیجانی و رفتاری می شود که به عنوان نتایج مجموعه های خاصی از شرایط دشوار زندگی خود نشان می دهند . این رویکرد متون زیادی را در مورد نتایج استرس بر حسب سلامت جسمی و روانی خلق کرده است .

حتما بخوانید: نشانه های روانی استرس
استرس به عنوان یک تعامل
الگوی استرس به عنوان یک تعامل ، استرس را به عنوان تعامل بین شخص و محیط پیرامونش در نظر می گیرد . در الگو استرس به عنوان یک تعامل ، دو دیدگاه استرس به عنوان محرک و استرس به عنوان پاسخ به عنوان قسمتی از فرایند استرس ترکیب شده اند . در واقع الگو استرس به عنوان یک تعامل به عنوان یک الگوی فرایندی مورد اشاره قرار می گیرد و تلاش می کند که یک دیدگاه شخصی در مورد موقعیت و کل نگرانه را به ثبت برساند . الگو استرس به عنوان یک تعامل یک دیدگاه پیچیده تری را نسبت به تمرکز محدود و ساده انگارانه الگوی استرس به عنوان یک پاسخ و استرس به عنوان یک محرک ایجاب می کند و به همان اندازه هم نتایج آن به شکل واقع بینانه تری واقعیت استرس را در زندگی روزمره منعکس می کند . متناسب با الگو استرس به عنوان یک تعامل ، فولکمن معتقد است که استرس ، ویژگی شخص یا محیط و یا یک محرک یا پاسخ نیست ، استرس رابطه پویا و ویژه بین شخص و محیطی است که دائماً روی یکدیگر تاثیر می گذراند . طرفدارن این دیدگاه استرس را فرایندی می دانند که این فرایند ، یک رویداد محیطی ( عامل  استرس زا ) ، ارزیابی  فرد ( دشواری یا تهدید آمیز بودن ) ، پاسخ های ارگانیسم ( فیزیولوژیک ، هیجانی ، شناختی ، رفتاری ) و ارزیابی های مجدد فرد به دنبال بروز پاسخ ها و تغییر عامل استرس زا در برمی گیرد .  

در ادامه بخوانید: مقابله با استرس متناسب با شخصیت




سوالات متداول


1- مدل سه گانه استرس چیست؟
مدل سه گانه فشار روانی شامل استرس به عنوان محرک ، پاسخ و تعامل است که در متن مقاله توضیح آن ارائه شده است.




2- استرس به عنوان یک محرک چیست ؟
در الگوی استرس به عنوان یک محرک ، فرض بر این است که استرس چیزی است که در محیط اتفاق می افتد و فشار زیادی را به فرد وارد می کند که در متن شرح داده شده است.




3- استرس به عنوان یک پاسخ چیست ؟
در الگو استرس به عنوان یک پاسخ ، استرس به عنوان یک پاسخ ارگانیسم به بعضی از موقعیت ها تعریف می شود که در متن مقاله توضیح آن ارائه شده است.

منبع : مدل سه گانه استرس