مهارت تصمیم گیری چیست

حل مسئله و تصمیم گیری مهارت های اساسی در مدیرها و رهبران است و می تواند در موفقیت افراد تاثیر به سزایی داشته باشد . ما بسیاری از تصمیمات را ناخودآگاه می گیریم و این در حالی است که برخی اوقات بهترین تصمیم ، تصمیم نگرفتن است .

مهارت ها و تکنیک های تصمیم گیری در بیشتر اوقات برای شرایط مختلف مدیریتی مورد استفاده قرار می گیرد اما در زندگی شخصی و ارتباط با دیگران نیز بسیار قابل استفاده است . ما هر روز تصمیمات متعددی در زندگی می گیریم اما خیلی از اوقات نمی دانیم چگونه این کار را انجام می دهیم ، به همین دلیل در این مقاله به تعریف مهارت تصمیم گیری و مراحل آن پرداخته شده است .




مهارت تصمیم گیری چیست
بهاره ده ساله باید در مورد اینکه در رستوران همبرگر سفارش دهد یا هات داگ تصمیم بگیرد و حسام هفده ساله باید تصمیم بگیرد به کدام دانشگاه برود : دانشگاه تهران یا شهید بهشتی . هم بهاره و هم حسام لازم است تصمیم بگیرند و در حالی که تصمیم بهاره بسیار جزئی است ، تصمیم حسام می تواند بر ادامه زندگی اش تاثیرات مهمی داشته باشد .

مهارت تصمیم گیری یکی از مهارت های زندگی بوده و شامل انتخاب میان دو یا بیشتر از دو اقدام است . در بسیاری از تصمیمات روزانه ، شما باید در یک ثانیه ، تصمیم بگیرید که چه کاری انجام دهید . به عنوان مثال ، اگر در حال رانندگی هستید و باید تصمیم بگیرید که در یک خیابان فرعی رفته یا به راه خود ادامه دهید لازم است در عرض چند ثانیه تصمیم بگیرید و شما وقت ترسیم یک طرح کلی برای تصمیم گیری نخواهید داشت .

از سوی دیگر ، شرایطی نیز وجود دارد که در آن افراد لازم است مثل حسام در مورد انتخاب خود تامل زیادی داشته باشند . حسام می تواند نقاط قوت هر دانشگاه را مشخص کرده و در نهایت دانشگاهی را انتخاب کند که بر اساس این نقاط قوت ، مزایای بیشتری برای او داشته باشد . مهارت های خاصی وجود دارد که در صورت برخورداری فرد از آن ها می تواند در زندگی تصمیمات بهتری بگیرد که در مقاله به آن ها بیشتر پرداخته شده است .



حتما بخوانید: مهارت های زندگی ؛ انواع و اهمیت آن




مهارت های مورد نیاز برای تصمیم گیری
افراد برای اینکه بتوانند تصمیمات درستی بگیرند لازم است از یک سری مهارت ها برخوردار باشند که به آن ها در ادامه اشاره شده است . اگر به دنبال شغل هستید یا می خواهید در مصاحبه شغلی شرکت کنید اضافه کردن مهارت های مورد نیاز برای تصمیم گیری به رزومه باعث می شود فرصت های شغلی بهتری به دست آورید .



 شهود

شهود شامل توانایی فوری در فهمیدن چیزی بدون نیاز به تجزیه و تحلیل ، تفکر یا استدلال آگاهانه است . برای مثال وقتی سارقی حسام را تهدید به شلیک گلوله کرد ، او کیف پول خود را پرت کرده و در جهت مخالف شروع به دویدن کرد .



 تفکر نقادانه

تفکر نقادانه شامل ظرفیت تفکر و استدلال به صورت واضح و منطقی ، تشخیص خطاهای شناختی و همچنین درک چگونگی مفاهیم و عقاید مرتبط است که شامل توانایی جمع آوری ، تجزیه و تحلیل و ارزیابی اطلاعات می شود .

به عنوان مثال ، حسام در هنگام تصمیم گیری برای انتخاب دانشگاه از مهارت تفکر نقادانه استفاده کرد ، به این صورت که از دانشگاه های مورد علاقه خود بازدید کرد و تمام اطلاعات مورد نیاز برای تصمیم گیری را جمع آوری کرد و سپس با استفاده از این اطلاعات ، نمودار نقاط قوت و ضعف کشیده و بر اساس آن ها تصمیم گرفت .



 دوراندیشی

دوراندیشی به توانایی پیش بینی عواقب یک عمل یا تصمیم خاص گفته می شود . برای مثال ، حسام تصمیم گرفت به جای اینکه با دوستانش به گردش برود در خانه بماند و برای امتحان درس بخواند زیرا او پیش بینی می کند که اگر نمره بدی در امتحان ریاضی بگیرد در رفتن به دانشگاه مورد علاقه اش دچار مشکل می شود .







 خود کنترلی

این مهارت شامل ، تنظیم هیجانی است که برای کنترل هیجانات شدید مورد استفاده قرار می گیرد تا به وسیله آن فرد بتواند به صورت منطقی تصمیم گیری کند . مادر بهار از تکنیک های مدیریت خشم ، مراقبه و خود کنترلی مانند نفس عمیق کشیدن و داشتن اوقات فراغت برای خود استفاده می کند در نتیجه کمتر پیش می آید که بر سر فرزندان خود فریاد بزند .



 هوش هیجانی

یکی دیگر از مهارت های مورد نیاز برای تصمیم گیری ، هوش هیجانی است که این مهارت توانایی خواندن احساسات دیگران است که می تواند با در نظر گرفتن افراد دیگر و همچنین استفاده از اطلاعات هیجانی به تصمیم گیری بهتر کمک کند . بهاره متوجه شد که وقتی به علت تردیدش میان همبرگر و هات داگ ، مادرش در حال عصبانی شدن است ، بالاخره تصمیم نهایی را گرفت و همبرگر را انتخاب کرد .



حتما بخوانید: روش های تقویت هوش هیجانی


مراحل تصمیم گیری
تصمیم گیری خوب مهارتی است که باید آن را آموخت و چیزی نیست که ما با آن متولد شویم  بلکه صرفاً یک سری مراحل است که ما آن ها را در نتیجه تجارب زندگی یاد می گیریم . هنگام تصمیم گیری اقدامات بسیاری وجود دارد که می تواند انجام شود اما هنگام تصمیم گیری خوب ، فقط پنج مرحله وجود دارد که باید در نظر گرفته شود که این مراحل تصمیم گیری به شرح زیر است :



 هدفتان را مشخص کنید

یکی از مهم ترین استراتژی های تصمیم گیری ، توجه به اهداف است و در بیانی ساده به معنی مشخص کردن هدف تصمیم با پرسیدن چنین سوالاتی از خود است : دقیقاً چه مشکلی باید حل شود ؟ چرا این مشکل باید حل شود ؟  وقتی متوجه شوید چه جیزی برای شما از همه مهم تر است بهتر می توانید تصمیم بگیرید و وقتی دلیل یک تصمیم خاص را بدانید بهتر می توانید به آن پایبند مانده و از آن دفاع کنید .



 جمع آوری اطلاعات برای ارزیابی گزینه ها

هنگام تصمیم گیری خوب بهتر است اطلاعات لازم را که مستقیماً با مشکل در ارتباط است ، جمع آوری کنید . انجام این کار به شما کمک می کند تا بهتر درک کنید که باید در حل مسئله چه کارهایی انجام شود و همچنین به تولید ایده برای راه حل های ممکن کمک خواهد کرد .

هنگام جمع آوری اطلاعات بهتر است لیستی از همه گزینه های ممکن تهیه کنید ، حتی مواردی که در ابتدا ممکن است احمقانه به یا غیر واقعی به نظر برسند . همچنین ، همیشه سعی کنید نظر افرادی که به آن ها اعتماد دارید را پرسیده یا با کارشناسان و متخصصان صحبت کنید ، زیرا این امر به شما کمک می کند تا هنگام ارزیابی گزینه های خود ، برای تصمیم گیری نهایی ، راه حل های مختلفی ارائه دهید . در واقع در این مرحله ، شما می خواهید تا آنجایی که ممکن است منابع بیشتری جمع کنید تا بهترین تصمیم را بگیرید .



 پیامدها را در نظر بگیرید

این مرحله می تواند به همان اندازه مرحله اول مهم باشد زیرا به شما کمک می کند تا تعیین کنید که تصمیم نهایی شما چه تاثیری روی خود شما و سایر افراد درگیر خواهد گذاشت . در این مرحله از خودتان سؤال خواهید کرد که نتیجه احتمالی تصمیم شما چیست ، چه تأثیری روی شما خواهد گذاشت و چگونه می تواند آینده شما را تحت تأثیر قرار دهد . این یک مرحله اساسی است زیرا به شما امکان می دهد جوانب مثبت و منفی گزینه های مختلفی را که در مرحله قبل ذکر کرده اید ، مرور کنید .



حتما بخوانید: مهارت حل مسئله چیست


 تصمیم خود را بگیرید

اکنون که هدف خود را مشخص کرده ، تمام اطلاعات لازم را جمع آوری کرده اید و عواقب آن ها را ارزیابی کرده اید ، زمان آن رسیده که یک گزینه را انتخاب کرده و در واقع تصمیم نهایی خود را عملی کنید . دانستن اینکه این مرحله می تواند باعث اضطراب در بسیاری از افراد شود از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا در اینجاست که باید به غرایز خود اعتماد کنید .

اگرچه ممکن است شما هنوز هم در مورد تصمیم نهایی خود کمی مردد باشید اما باید این مسئله را در نظر بگیرید که این مسئله چه احساسی به شما می دهد . از خودتان بپرسید آیا این احساس درست است و آیا این تصمیم بهترین نتیجه را برای شما و آینده تان خواهد داشت که با پاسخ به این سوالات ، نسبت به نتیجه نیز احساس بهتری خواهید داشت .



 تصمیم خود را ارزیابی کنید

آخرین مرحله از مراحل تصمیم گیری به این صورت است که هنگامی که تصمیم نهایی خود را اتخاذ کرده و آن را عملی کردید ، لازم است تصمیم و گام هایی را که برای اطمینان از عملکرد آن برداشته اید ارزیابی کنید . این مرحله نهایی نیز بسیار مهم است زیرا به شما کمک می کند مهارت تصمیم گیری خود را برای مشکلات بعدی بهبود بخشیده و شما را به جستجوی اطلاعات جدید و ایجاد تغییراتی در طول مسیر سوق دهد .

به یاد داشته باشید ، این مرحله نیاز به کمی صبر دارد و همچنین می تواند باعث ترغیب شما به ایستادگی شود ، زیرا ممکن است برای دیدن نتیجه نهایی مدتی طول بکشد . اگر تشخیص بدهید که اولین تصمیم شما نتیجه مثبتی ندارد می توانید به گام دوم برگشته و گزینه دیگری را انتخاب کنید .



جمع بندی

همانطور که ملاحظه کردید ، مهارت تصمیم گیری یکی از مهارت های ضروری برای موفقیت و پیشرفت در زندگی است که افراد با برخورداری از آن می توانند تصمیمات بهتری گرفته و نتایج مثبت آن را در روابط شخصی و حرفه ای خود ببینند . یادگیری این مهارت نیاز به صبر و تلاش مستمر داشته و برای تقویت آن یادگیری مهارت های دیگر زندگی نیز ضروری است .

یکی از مهارت های مهم که در این مقاله به آن اشاره نشد اما به شدت می تواند بر روی تصمیم گیری افراد تاثیر بگذارد خودآگاهی است که به افراد کمک می کند خودشان را بهتر شناخته و در نتیجه بتوانند بر اساس اولویت های خود تصمیم بگیرند . اگر می خواهید در مورد روش های تقویت مهارت خودآگاهی اطلاعات بیشتری کسب کنید می توانید در ادامه و بر روی لینک زیر کلیک کنید .



در ادامه بخوانید: روش های افزایش مهارت خودآگاهی




سوالات متداول


1- مهارت های مورد نیاز برای تصمیم گیری شامل چه مهارت هایی است ؟
شهود ، هوش هیجانی ، خود کنترلی ، تفکر نقادانه و دوراندیشی برای تصمیم گیری ضروری هستند که برای آگاهی از جزئیات بیشتر می توانید مقاله را مطالعه کنید .




2- تصمیم گیری شامل چه مراحلی است ؟
این مهارت شامل مشخص کردن هدف ، جمع آوری اطلاعات ، در نظر گرفتن پیامدها ، تصمیم گیری و ارزیابی تصمیم است که در مقاله به جزئیات آن بیشتر پرداخته شده است .




3- تصمیم گیری به چه معناست ؟
تصمیم گیری به معنای انتخاب میان گزینه ها برای چگونگی عمل کردن است که در مقاله به جزئیات آن بیشتر پرداخته شده است .

منبع : مهارت تصمیم گیری چیست