عفونت ناف یکی از مشکلات شایع در نوزادان تازه متولد شده و بزرگسالان است که می تواند به دلیل تجمع باکتری ها و میکروب ها در ناحیه بند ناف ایجاد شود. این عفونت معمولاً باعث قرمزی، تورم، ترشح و گاهی بوی نامطبوع در اطراف ناف می شود و اگر به موقع درمان نشود، می تواند منجر به عوارض جانبی جدی شود.
علت عفونت ناف چیست؟
عفونت ناف معمولاً به دلیل ورود میکروب ها و باکتری ها به پوست حساس ناف ایجاد می شود. ناف به دلیل فرم خاصی که دارد، می تواند محل مناسبی برای رشد باکتری ها باشد. عوامل اصلی که باعث ایجاد عفونت ناف می شوند عبارتند از:
عدم رعایت بهداشت: شستشوی ناکافی یا خشک نکردن ناف پس از حمام باعث تجمع آلودگی و میکروب ها می شود.
ضربه یا زخم ناف: هرگونه بریدگی، خراش یا التهاب در ناف می تواند راه ورود باکتری ها باشد.
دیابت و بیماری های زمینه ای: این بیماری ها سیستم ایمنی بدن را ضعیف می کنند و احتمال عفونت را افزایش می دهند.
مرطوب بودن مداوم ناف: پوشیدن لباس های تنگ یا استفاده از پارچه های غیرقابل تنفس باعث تعریق بیش از حد و مرطوب بودن ناف می شوند.
عدم تعویض مرتب لباس زیر یا پوشک: این موضوع بخصوص در نوزادان یا افراد دارای بی اختیاری ادرار باعث آلودگی در ناحیه ناف می شود.
علائم عفونت ناف
عفونت ناف با علائم متعددی همراه است که معمولاً نشان دهنده التهاب و مبارزه بدن با میکروب ها هستند. این علائم ممکن است از یک احساس خارش ساده و قرمزی پوست شروع شوند و به تدریج به درد، تورم و حتی ترشح چرک تبدیل شوند. شناخت دقیق این علائم کمک می کند سریع تر عفونت رو تشخیص دهید و به موقع آن را درمان کنید. علائم رایج این بیماری عبارتند از:
قرمزی و التهاب در ناحیه ناف
درد و حساسیت هنگام لمس ناف
ترشح چرک یا مایع زرد یا سبز رنگ از ناف
بوی بد ناف
خارش یا سوزش در ناحیه ناف
در موارد شدید، تب و علائم عمومی بیماری مثل خستگی، بی حالی و کاهش اشتها
پماد برای درمان عفونت ناف
چند نوع قرص و پماد آنتی بیوتیک وجود دارد که برای درمان عفونت ناف استفاده می شوند. مهم است که قبل از استفاده از هر نوع قرص و پمادی، با پزشک مشورت کنید تا نوع عفونت و بهترین روش درمان تعیین شود. از جمله قرص و پماد هایی که برای درمان عفونت ناف استفاده می کنند شامل:
پماد تتراسایکلین: برای برخی عفونت های باکتریایی ناف تجویز می شود.
پماد کلوتریمازول (Clotrimazole): اگر عفونت ناف از نوع عفونت قارچی باشد.
پماد موپیروسین: پماد موپیروسین یکی از پرکاربرد ترین و موثرترین پماد های آنتی بیوتیکی موضعی است که برای درمان عفونت های پوستی از جمله عفونت ناف استفاده می شود.
قرص مترونیدازول: یک داروی آنتی بیوتیک قوی است که بیشتر برای درمان عفونت هایی که توسط باکتری ها ایجاد میشوند مورد استفاده قرار می گیرد.
قرص سفالکسین: یک آنتی بیوتیک است که برای درمان عفونت های باکتریایی سطحی مانند عفونت ناف تجویز می شود. این دارو برای از بین بردن باکتری های عامل عفونت کمک کرده و معمولا به صورت خوراکی و تحت نظر پزشک مصرف می شود.
برای درمان عفونت ناف به چه دکتری مراجعه کنیم؟
اگر دچار عفونت ناف هستید بهتر است ابتدا به پزشک عمومی مراجعه کنید تا وضعیت را بررسی کند. در موارد خفیف، درمان با داروهای آنتی بیوتیک موضعی یا خوراکی انجام می شود. اگر عفونت پوستی یا قارچی باشد، ممکن است به متخصص پوست ارجاع داده شوید. اما اگر مشکل عمیق تر باشد، مثلاً آبسه یا باقی مانده ساختارهای جنینی در ناف وجود داشته باشد، نیاز به مراجعه به جراح عمومی است. در موارد شدید یا مزمن هم ممکن است متخصص بیماری های عفونی در درمان نقش داشته باشد.
آیا عفونت ناف خطرناک است؟
عفونت ناف اگر به موقع و به درستی درمان شود، معمولاً خطرناک نیست و به راحتی بهبود پیدا می کند. اما اگر این عفونت نادیده گرفته شود یا درمان نشود، می تواند باعث عوارض جدی شود، از جمله:
ایجاد آبسه (تجمع چرک).
گسترش عفونت به پوست اطراف (سلولیت) یا به قسمت های عمیق تر جریان خون (سپسیس).
ایجاد کیست ناف یا فیستول ناف.
در نوزادان، عفونت ناف می تواند منجر به عفونت های شدید تر شود که نیاز به درمان فوری دارد.
عفونت ناف یکی از مشکلات شایع پوستی است که با رعایت بهداشت و مراقبت های ساده قابل پیشگیری و درمان است. اگر علائم عفونت ناف را مشاهده کردید، بهتر است سریعاً اقدامات درمانی را شروع کرده و در صورت نیاز به پزشک مراجعه کنید تا از عوارض جدی جلوگیری شود. استفاده از پماد های آنتی بیوتیک و مراقبت های خانگی به بهبود سریع تر عفونت کمک زیادی می کند.