انواع معافیت های سربازی

معافیت های سربازی به دو دسته کلی معافیت های دائم و موقت تقسیم شده که هر کدام نیز دربردارنده انواع مختلف معافیت های نظام وظیفه می شوند. مشمولان نظام وظیفه بسته به شرایط خود می توانند از انواع معافیت های پزشکی، ایثارگران، کفالت، تحصیلی، مدد جویان، متعهدین خدمت و یا عفو رهبری برخوردار شوند.




از جمله دوران سخت و پر خاطره ای که جوانان بالای 18 سال می بایست سپری نمایند، خدمت سربازی است. همانطور که می دانید استخدام شدن در بسیاری از شغل های دولتی نیاز به کارت پایان خدمت دارد. به همین دلیل بعضی از افراد مشمول به دنبال اطلاعات کافی برای گرفتن معافیت سربازی هستند. در قانون نظام وظیفه عمومی ناجا انواع معافیت های سربازی وجود دارند و هر کدام بسته به شرایطی می توانند دریافت شوند. اما شاید این سوال پیش بیاید که معافیت های سربازی چند نوع هستند؟

به طور کلی معافیت ها یا به صورت دائمی بوده و یا به طور موقت مشمول را از انجام تعهد خود معاف می کنند. اما هر کدام از این معافیت های دائم و موقت نیز خود دارای دسته بندی هایی هستند که مشمولان واجد شرایط می توانند از آن ها استفاده نمایند. در ادامه این مقاله قصد داریم شما را با انواع معافیت نظام وظیفه آشنا کنیم. پس اگر قصد دریافت معافیت سربازی دارید، ولی اطلاعات شما کافی نیست حتما این مقاله را تا انتها بخوانید.



انواع معافیت های سربازی
به طور کلی معافیت های سربازی در دو نوع مختلف دائم و موقت دسته بندی می شود. معافیت های موقت به معافیت هایی گفته می شود که بعد از اتمام دوره آن ها، افراد باید به خدمت سربازی بروند. معافیت های تحصیلی از این دسته از معافیت ها هستند. معافیت های دائم به معافیت هایی گفته می شود که بعد از اتمام مراحل دریافت آن ها، کارت پایان خدمت مشمول صادر می شود. یعنی فردی که دارای معافیت دائم سربازی است دقیقا مانند کسانی که خدمت نظام وظیفه خود را تا انتها انجام داده اند، کارت پایان خدمت دریافت می کند.

در ادامه انواع معافیت های سربازی که به صورت دائم هستند، را برای شما ذکر می کنیم تا متوجه شوید که معافیت های سربازی چند نوع هستند. شما برای دریافت انواع معافیت نظام وظیفه باید حتما دارای شرایط خاصی باشید. هر کدام از انواع معافیت های سربازی شرایط مخصوص به خود را دارند و برای دریافت آن ها باید مراحل خاصی را انجام دهید.

دریافت یکی از انواع معافیت های سربازی زیر به این معنی است که شما معافیت دائم سربازی را دریافت کرده اید و دیگر نیازی به اعزام به خدمت سربازی در آینده نیست. شما می توانید با کارت پایان خدمت خود در سازمان ها و ارگان های دولتی استخدام شده و محدودیتی از نظر استخدام در شغل مورد علاقه خود نداشته باشید.

بیشتر بخوانید: معافیت دائم سربازی



معافیت ایثارگران نظام وظیفه
معافیت ایثارگران یکی از انواع معافیت های سربازی است که برای خانواده های معظم شهدا، جانبازان و آزاده ها به کار می رود. شما برای دریافت معافیت ایثارگران باید دارای شرایط خاصی باشید که این شرایط به صورت زیر خلاصه می شود.



اگر پدر، مادر، خواهر یا برادر مشمول در راه انقلاب اسلامی به درجه شهادت، جانبازی و یا اسارت رسیده باشند، با تایید مراجعه مربوطه، مشمول می تواند معافیت ایثارگری دریافت کند.



اگر شهید و آزاده دارای حداقل 24 ماه سابقه خدمت باشد، یا جانبازی دارای حداقل درصد جانبازی 25 درصد باشد و یا فردی جاوید الاثر شده باشد و فرزند پسر نداشته باشد، در این صورت یکی از برادران وی می تواند معافیت ایثارگری دریافت کند.



اگر آزاده 24 ماه در اسارت بوده باشد، یا جانبازی حداقل 25 درصد جانبازی داشته باشد و یا ایثارگری 30 ماه سابقه خدمت در جبهه را داشته باشد، می تواند یکی از فرزندان خود را از انجام وظیفه معاف کند.

بیشتر بخوانید: شرایط معافیت سربازی


معافیت پزشکی نظام وظیفه
معافیت پزشکی یکی از رایج ترین انواع معافیت های سربازی است. مشمولان قبل از پست کردن دفترچه سربازی باید برای معاینه کلی به نزد یک پزشک معتمد بروند. بعضی از اوقات که مشمول درخواست معافیت پزشکی دارد، پزشک معتمد باید با بررسی های دقیق درخواست مشمول را تایید یا رد کند. وضعیت جسمانی افراد برای انجام خدمت نظام وظیفه عمومی ناجا به 4 دسته کلی زیر تقسیم می شود. لازم به ذکر است که تنها افرادی می توانند از معافیت پزشکی دائم استفاده کنند که در گروه چهارم این دسته بندی قرار بگیرند.



مشمولان هم از لحاظ جسمی و هم از لحاظ روانی کاملا سالم هستند و می توانند به راحتی خدمت نظام وظیفه را انجام دهند.



مشمولانی که فقط نقص عضو و یا بیماری خاصی دارند و نمی توانند در امور رزمی نظام وظیفه شرکت کنند. این دسته از مشمولان باید مراحل اعزام به سربازی را طی کرده، ولی از انجام امور رزمی معاف هستند.



مشمولانی که مشکل رشدی دارند یا به دلیل ابتلا به بیماری خاصی نمی توانند به طور موقت خدمت کنند. این دسته از مشمولان معافیت موقت سربازی دریافت می کنند و بدون غیبت می توانند زمان اعزام خود را به تعویق بیندازند.



مشمولانی که به علت بیماری حاد، نقص عضو شدید و یا بیماری روحی و روانی شدید قادر به انجام خدمت نظام وظیفه عمومی ناجا نیستند. این دسته از مشمولان به صورت دائم از انجام خدمت معاف می شوند.

بیشتر بخوانید: مدت زمان خدمت سربازی


معافیت کفالت نظام وظیفه
همانطور که می دانید معافیت کفالت پدر، مادر و به طور کلی خانواده نیز یکی از انواع معافیت های سربازی است که بعد از معافیت های پزشکی در دسته پرتقاضا ترین نوع معافیت ها قرار می گیرد. معافیت کفالت به معافیتی گفته می شود که مشمول به دلیل ناتوان بودن پدر یا مادر بدون شوهر،  وظیفه نگهداری از آن ها را دارد. این دسته از افراد اگر دارای شرایط خاصی باشند و طبق ماده های قانون نظام وظیفه می توانند معافیت دائم سربازی را دریافت کنند.

البته معافیت کفالت تنها برای ناتوان بودن پدر یا مادر بدون شوهر نیست. افرادی که خواهر یا برادری دارند که ازدواج نکرده اند و پدر آن ها نیز فوت کرده است، می توانند از این نوع معافیت استفاده کنند. لازم به ذکر است که نوه افراد بالای 70 سال تحت شرایطی می توانند از معافیت کفالت پدربزرگ یا مادربزرگ خود استفاده کنند که در مقاله زیر به توضیح آن پرداخته شده است.

بیشتر بخوانید: معافیت کفالت
معافیت مدد جویان نظام وظیفه
یکی دیگر از انواع معافیت نظام وظیفه، معافیت مدد جویان است. این نوع از معافیت بیشتر برای افرادی است که خودشان، فرزندانشان و ... زیر نظر کمیته امداد بهزیستی هستند. البته برای دریافت این نوع از معافیت نیز باید دارای شرایط خاصی باشید، ولی طبق دسته بندی کلی افراد زیر می توانند معافیت مدد جویان را دریافت کنند.



اگر مادری از شوهر خود طلاق گرفته باشد و یا شوهر او فوت کرده باشد، ازدواج نکرده باشد و در عین حال زیر نظر کمیته امداد بهزیستی باشد می تواند یکی از فرزندان پسر مشمول خود را از انجام خدمت سربازی معاف کند.



اگر فرزند مشمول معلول باشد و زیر نظر کمیته بهزیستی قرار داشته باشد، مشمول می تواند معافیت سربازی مدد جویان را دریافت کند.



اگر پسری دارای سه خواهر در قید حیات باشد، به شرطی که هیچ برادر دیگری نداشته باشد، می تواند از خدمت سربازی معاف شود.



اگر مشمولی با یک خانم معلول جسمی – حرکتی ازدواج کند تا 5 سال از معافیت موقت برخوردار می شود، اگر همچنان ازدواج پا برجا بود، فرد مشمول می تواند معافیت دائم سربازی را دریافت کند.

بیشتر بخوانید: معافیت تحصیلی دانشجویان


معافیت سنی و عفو رهبری نظام وظیفه
معافیت سنی یکی از انواع معافیت های سربازی است که به عفو معافیت رهبری نیز معروف است. برای دریافت این نوع از معافیت شما باید در یک مدرک خاص، سن مشخص و معینی داشته باشید. البته افرادی که بالای 50 سال سن دارند، نیازی به درخواست معافیت سنی نداشته و شناسنامه عکس دار آن ها نشان دهنده معافیت آن ها است.

معافیت عفو رهبری برای کسانی است  که سن بالایی دارند و هنوز به خدمت سربازی نرفته اند. به طور مثال افرادی که دارای مدرک دکتری پزشکی و دامپزشکی هستند و تاریخ تولد آن ها حداکثر به سال 1344 (افرادی که در سال های کمتر از 1344، مانند سال 1339 متولد شده اند) باز می گردد، شامل معافیت عفو رهبری می شوند و از اعزام به خدمت معاف هستند. بنابراین، اگر جوان هستید و قصد دریافت یکی از انواع معافیت های سربازی را دارید، این نوع معافیت مناسب شما نیست.

بیشتر بخوانید: استعلام معافیت تحصیلی


معافیت متعهدین خدمت نظام وظیفه
این نوع از معافیت برای مشمولانی است که در نیروهای مسلح مشغول به کار هستند. برای دریافت معافیت متعهدین خدمت شرایط خاصی نیاز است و نمی توان به سادگی این نوع از معافیت دائم را دریافت کرد. داوطلبان شغل خلبانی، نیروهای مسلح، معلمان و ... می توانند بر حسب زمان استخدام و خدمت خود در ارگان مربوطه از معافیت متعهدین خدمت استفاده کنند.

در ماده ای از قانون معافیت متعهدین خدمت آمده است که معلمان فارغ التحصیل از مراکز تربیت معلم می توانند بعد از گذراندن دوره آموزشی خدمت نظام وظیفه عمومی ناجا، بقیه دوره خدمت را در آموزش و پرورش بگذرانند.

کارشناسان سامانه مشاوره هیوا می توانند انواع معافیت سربازی را برای مشمولان توضیح داده و آن ها را برای دریافت انواع معافیت از نظام وظیفه راهنمایی کنند. برای دریافت اطلاعات بیشتر با سیستم مشاوره تحصیلی تلفنی هیوا تماس گرفته و پاسخ سوالات خود را دریافت نمایید.

در ادامه بخوانید: امریه سربازی



سوالات متداول


1- انواع معافیت های سربازی شامل چه چیزهایی هستند ؟
معافیت های سربازی به دو دسته معافیت های دائم و موقت تقسیم شده که خود دارای انواع مختلفی هستند. در متن مقاله به انواع معافیت های سربازی اشاره شده است.




2- شرایط دریافت معافیت های سربازی چیست ؟
یکی از شرایط مهم برای دریافت برخی از معافیت های نظام وظیفه، نداشتن غیبت سربازی است. در متن مقاله به سایر شرایط معافیت ها اشاره شده است.




3- در چه شرایطی می توان از معافیت عفو رهبری برخوردار شد ؟
معافیت عفو رهبری مخصوص مشمولانی است که شرایط سنی و تحصیلی ذکر شده در متن مقاله را داشته باشند. این نوع معافیت به جوانان تعلق نمی گیرد.

منبع : انواع معافیت های سربازی