نام هورمون عشق اکسی توسین است و یک هورمون پپتیدی است که در هیپوتالاموس تولید می شود و توسط غده هیپوفیز خلفی ترشح می شود. این هورمون، ابتدا به دلیل نقشی که در زایمان و شیردهی داشت مورد توجه قرار گرفت و سپس نقش آن در رفتارهای عاطفی و اجتماعی شناسایی شد.
هورمون عشق چه می کند؟
اکسی توسین نقش بسیار مهمی در تنظیم روابط چه از نوع رمانتیک و چه از نوع اجتماعی بازی میکند و بدون آن ممکن است اختلالات متعددی رخ دهد. در ادامه به بررسی برخی از عملکردهای اصلی اکسی توسین می پردازیم.
زایمان و شیردهی
اکسی توسین در طول زایمان ضروری است، زیرا این هورمون انقباضات رحمی را تحریک می کند و به خارج شدن نوزاد از کانال زایمان کمک می کند. همچنین اکسی توسین پس از زایمان به خروج شیر از غدد پستانی در پاسخ به شیر خوردن نوزاد کمک می کند، فرآیندی که “بازتاب روان شیری” نامیده میشود.
ارتباطات
یکی از مهم ترین نقش های اکسی توسین در ترویج ارتباطات است. این هورمون در زمان در آغوش گرفتن، لمس کردن، ارگاسم و حتی لحظات اعتماد یا همدلی آزاد می شود. هورمون اکسی توسین به ویژه در موارد زیر ضروری است:
پیوند مادر و نوزاد
روابط عاشقانه
دوستی و روابط اجتماعی
رفتار جنسی و عاشقانه
اکسی توسین در طول فعالیت جنسی و ارگاسم در مردان و زنان افزایش می یابد. ترشح این هورمون در طول رابطه جنسی احساس صمیمیت و اعتماد را افزایش می دهد، که می تواند پیوندهای عاطفی بین شریک های جنسی را تقویت کند.
تنظیم عواطف
اکسی توسین به تنظیم پاسخ های عاطفی، کاهش استرس و تقویت احساس آرامش و رفاه کمک می کند. همچنین می تواند سطح کورتیزول، هورمون استرس اولیه را کاهش دهد.
رفتار اجتماعی
اکسی توسین نقش مهمی در ادراک و رفتار اجتماعی دارد. اکسی توسین با همدلی، سخاوت و مشارکت مرتبط است و به افراد کمک می کند تا نشانه های عاطفی را شناخته و در موقعیت های اجتماعی واکنش مناسب نشان دهند.
هورمون عشق در زنان
در زنان، اکسی توسین به دلیل تعاملی که با استروژن دارد، حساسیت گیرنده های اکسی توسین افزایش پیدا میکند و اثرات خاصی را به همراه دارد. اثرات هورمون عشق در زنان منجر به بهبود و تقویت رفتارهای مادرانه، صمیمیت عاشقانه، همدلی، ارتباطات و پیوندهای اجتماعی می شود.
هورمون عشق در مردان
هورمون عشق در مردان چگونه ترشح میشود؟ هورمون اکسی توسین در مردان نیز نقش مهمی دارد و عملکرد آن تحت تاثیر تستوسترون قرار میگیرد که ممکن است برخی از اثرات اکسی توسین را در مقایسه با زنان کاهش یا تغییر دهد. این هورمون در مردان از تک همسری و صمیمیت عاطفی با یک شریک عاشقانه، به ویژه پس از رابطه جنسی پشتیبانی می کند. همچنین می تواند غرایز پدری، اعتماد، وفاداری و حس حفاظت نسبت به عزیزان را در مردان افزایش دهد.
نکته جالب توجه این است که برخی از مطالعات نشان می دهند که اکسی توسین در مردان ممکن است احساس رقابت را افزایش دهد. این امر باعث تقویت این نظریه میشود که که اکسی توسین همیشه باعث تقویت احساس نرم خویی نمی‌شود.
ارتباط هورمون اکسی توسین و سلامت روان
با توجه به نقشی که اکسی توسین در تنظیم عواطف و پیوندهای اجتماعی دارد، از آن به عنوان یک کمک درمانی برای شرایط زیر استفاده می شود:
اضطراب و افسردگی
اختلال استرس پس از سانحه
اختلالات طیف اوتیسم
اسکیزوفرنی
با این حال، نتایج درمانی استفاده از اکسی توسین متفاوت است و اثرات آن می تواند بسته به فرد و زمینه ایجاد مشکل متفاوت باشد و یک راه حل قطعی برای همه افراد نیست.
عوارض اکسی توسین چیست؟
در حالی که اکسی توسین در اغلب موارد به دلیل اثرات مثبت آن مورد تحسین قرار می گیرد، مهم است که توجه داشته باشید که میتواند با مشکلاتی نیز همراه باشد، از جمله:
افزایش طرفداری درون گروهی و تعصب بیرون گروهی که می تواند احساس تعصب را بیشتر کند.
تقویت حسادت و پرخاشگری در زمینه های اجتماعی خاص.
تقویت تعاملات اجتماعی مثبت در کنار تعاملات منفی.
روشهای افزایش طبیعی اکسی توسین
اگر قصد دارد که هورمون اکسی توسین را افزایش دهید می توانید از برخی روشهای طبیعی و ایمن این کار را انجام دهید، مانند:
لمس فیزیکی از جمله در آغوش گرفتن، ماساژ دادن و گرفتن دست
وقت گذراندن با عزیزان
مدیتیشن و ذهن آگاهی
نوازش حیوانات
فعالیت جنسی
باید بدانید که حتی اقدامات ساده ای مانند تماس چشمی و خنده با افرادی که به آنها علاقه دارید نیز می تواند باعث ترشح این هورمون شود.
