صنعت برق و انرژی، زیرساخت حیاتی هر جامعه مدرنی است و پایداری این زیرساخت تا حد زیادی به کیفیت و ایمنی سیستم‌های انتقال و توزیع وابسته است. در سال‌های اخیر، استفاده از کابل‌های آلومینیومی زمینی به دلیل مزایایی چون وزن کمتر و مقرون به صرفه بودن، به طور فزاینده‌ای گسترش یافته است. با این حال، نصب این کابل‌ها در محیط‌هایی که با عنوان "مناطق پرخطر" شناخته می‌شوند، چالش‌ها و الزامات فنی منحصر به فردی را به همراه دارد.
این مناطق شامل نواحی دارای خاک به شدت خورنده، احتمال بالای آسیب‌های مکانیکی ناشی از حفاری یا ترافیک سنگین، و یا نوسانات شدید رطوبتی هستند. نادیده گرفتن استانداردهای ایمنی و فنی در این شرایط، نه تنها عمر مفید کابل را به شدت کاهش می‌دهد، بلکه می‌تواند منجر به قطعی‌های پرهزینه و حتی خطرات ایمنی جانی شود.
از آنجایی که انتخاب و نصب صحیح در این محیط‌ها نیازمند توجه ویژه به جزئیات است، در ادامه، حیاتی‌ترین نکات و تدابیر احتیاطی را که شامل ارزیابی ریسک، انتخاب نوع کابل زره‌دار و استانداردسازی مسیر دفن است، بررسی خواهیم کرد تا از ایمنی و کارایی شبکه شما اطمینان حاصل شود.
۱. ارزیابی دقیق ریسک و انتخاب نوع کابل
اولین و مهم‌ترین گام، شناسایی کامل خطرات محیطی است. مناطق پرخطر می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
خاک خورنده: خاک‌هایی با pH بسیار بالا یا پایین، یا حاوی مواد شیمیایی مهاجم که می‌توانند به غلاف کابل آسیب برسانند.
ریسک مکانیکی بالا: مناطقی با ترافیک سنگین، فعالیت‌های ساختمانی مکرر، یا احتمال فروریزش.
نفوذ آب: مناطق با سطح آب زیرزمینی بالا یا مستعد سیل.
انتخاب کابل مناسب:
غلاف محافظ: در مناطق خورنده، استفاده از کابل‌های آلومینیومی با غلاف‌های بیرونی تقویت‌شده (مانند PVC یا پلی‌اتیلن مقاوم در برابر UV و مواد شیمیایی) الزامی است.
زره‌دار (Armored): برای محافظت در برابر آسیب‌های مکانیکی (مثلاً سنگ‌ها یا حفاری‌های ناخواسته)، کابل‌های آلومینیومی زره‌دار (مانند بافت فولادی) بهترین انتخاب هستند. این زره نقش یک لایه دفاعی حیاتی را ایفا می‌کند.
۲. آماده‌سازی و استانداردسازی مسیر نصب
نصب استاندارد، تضمین‌کننده طول عمر کابل است.
عمق دفن: کابل باید در عمق استاندارد و مطمئنی دفن شود که توسط مقررات محلی و ملی (مانند استاندارد IEEE یا نشریه ۱۱۰ سازمان برنامه و بودجه) تعیین شده است تا از آسیب‌های سطحی محافظت شود.
سنگر و بستر (Trench and Bedding): کف سنگر باید کاملاً صاف و عاری از سنگ‌های تیز باشد. استفاده از ماسه نرم یا خاک الک‌شده به عنوان بستر و پوشش اولیه، از غلاف کابل در برابر نقاط تمرکز فشار و آسیب‌های فیزیکی محافظت می‌کند.
فاصله‌گذاری: در صورت نصب چندین کابل، رعایت فاصله حرارتی مناسب بین آن‌ها برای جلوگیری از گرم شدن بیش از حد و کاهش ظرفیت باربری ضروری است.
۳. حفاظت و هشداردهی پس از نصب
پس از قرار دادن کابل، باید تدابیر لازم برای جلوگیری از حفاری‌های آتی انجام شود:
نوار هشدار (Warning Tape): قرار دادن نوار هشدار غیرقابل تجزیه، حداقل ۳۰ سانتی‌متر بالاتر از کابل، به عنوان یک علامت بصری برای کارگران آینده عمل می‌کند.
ساندویچ کابل (Cable Sandwiching): در مناطق با ریسک مکانیکی بسیار بالا، استفاده از بلوک‌های بتنی یا دال‌های محافظ بر روی کابل توصیه می‌شود.
علامت‌گذاری: نصب میخکوب‌های (Markers) یا تابلوهای هشداردهنده در سطح زمین، موقعیت دقیق مسیر کابل را مشخص می‌کند.
به خاطر داشته باشید که هنگام برآورد بودجه پروژه، در نظر گرفتن قیمت کابل برق آلومینیومی زمینی مناسب با مشخصات فنی مورد نیاز در مناطق پرخطر، یک سرمایه‌گذاری حیاتی برای جلوگیری از هزینه‌های بالای تعمیر و نگهداری در آینده است. استفاده از متخصصان مجرب در نصب و نظارت بر تمامی مراحل، تضمین‌کننده ایمنی و کارایی شبکه شما خواهد بود.
