ترکیب یک فلز قیمتی با یک سنگ زینتی را جواهر می‌گویند. جواهرات نسبت به زیورآلات طلا از قیمت بسیار بالاتری برخوردار هستند. چرا که سنگ‌های کارشده روی آنها دارای قیمت بیشتری هستند. کارها و اقداماتی که روی این سنگ‌ها انجام می‌شود؛ مانند تراش‌دادن آن بسیار دشوار و زمان زیادی لازم دارد. این کار از طریق دستگاه‌های گران‌قیمت انجام می‌شود. اما شاید برای بعضی از افراد سوال باشد که سنگ قیمتی یا کانی چه ویژگی‌هایی دارد و اصلا به صورت تکی باارزش است؟ برای آگاهی بیشتر باید ابتدا تفاوت کانی و جواهرات مردانه و زنانه را دانست.
کانی‌ها چه موادی هستند؟
بیشتر موادی که در پیرامون انسان‌ها وجود دارد، از زمین به دست می‌آید. این مواد را کانی هستند، مانند: سنگ‌ها که از یک یا چند نوع کانی تشکیل شده‌اند. کانی ماده‌ای طبیعی، جامد، غیرآلی و بلور است که در سنگ‌های پوسته زمین پیدا می‌شوند. بیشتر کانی‌ها باارزش هستند و دارای ویژگی‌های خاصی مانند: توانایی انعکاس، قدرت هدایت الکتریکی و حرارتی زیاد، چگالی نسبی بالا و جلای فلزی هستند. از کانی‌های عنصر فلزی می‌توان به پلاتین، مس، طلا اشاره کرد و از غیرفلزی‌ها هم می‌توان الماس، گوگرد و گرافیت را نام برد.
کاربرد کانی‌ها در جواهرسازی
برای دانستن تفاوت کانی و جواهر ابتدا باید کاربرد کانی را دانست. منظور از کانی‌ها همان سنگ‌های باارزش هستند که با ترکیب فلز طلا، جواهرات را می‌سازند. زمانی که کانی‌ها با فلز ترکیب می‌شوند، یک رنگین‌کمان و تنوع رنگی بسیار زیبا در یک جواهر را نشان می‌دهند. طبق گفته کارشناسان کانی‌ها خواص درمانی هم دارند که قرن‌ها از آن استفاده می‌شود. پس می‌توان گفت سنگ‌های قیمتی از نوع جذاب و باارزش کانی‌ها محسوب می‌شوند.
برای مثال می‌توان به یاقوت کبود، کانی گران قیمتی از کوراندوم ساخته شده است و یا الماس که یک کانی کمیاب است و بدون دخالت انسان در عمق زمین تحت‌فشار شدید و دمای بالا از کربن ساخته می‌شود، اشاره کرد. این سنگ بسیار گران است و از سنگ‌های طبیعی و قیمتی محسوب می‌شود. اگر به سنگ الماس‌تراش بزنند، به آن برلیان گفته می‌شود.
الماس را طوری برش می‌زنند که نور به صفحه‌های زیادی برخورد کرده و به چشم می‌رسد. الماس یکی از کمیاب‌ترین کانی‌های سنگ جواهر و یک ماده سخت، روی زمین محسوب می‌شود که در خرید انگشتر جواهر به کار برده شود. الماس‌ها با ترکیب فلز طلا جواهرات بسیار گران قیمتی را می‌سازند که چشم هر بیننده‌ای را خیره می‌کند.
تفاوت کانی و جواهر در ساختار
کانی‌ها به‌صورت طبیعی در سنگ‌های پوسته زمین وجود دارند و دارای یک ترکیب شیمیایی مشخص و ساختارهای کریستالی هستند. بیشتر از 2000 کانی شناخته شده وجود دارد که هرکدام یک ترکیب شیمیایی خاصی دارند. اما جواهر از کانی قیمتی که تراشیده شده و صیقل داده شده به دست می‌آیند. این سنگ‌های زیبا به دلیل درخشندگی و زیبایی در ساخت جواهرات استفاده می‌شوند.
روش های تشخیص کانی و جواهر
سنگ‌ها ویژگی‌های شیمیایی و فیزیکی مخصوصی دارند. هرکسی با مطالعه و کسب اطلاعات از ویژگی‌های کانی‌ها و تجربه‌هایی که از شکل ظاهری و لمسی آن به دست می‌آورد، می‌تواند بفهمد که آیا سنگ اصل است و کیفیت دارد یا نه؟ البته یک راه دیگری که برای شناختن کانی‌های نیمه قیمتی و قیمتی از نمونه مصنوعی که ارزش کمتری دارند، این است که خواص شیمیایی و فیزیکی آنها را با هم مقایسه کنید. با این روش و مشاهده نتیجه و آزمایش می‌توانید آنها را بررسی کنید.
کانی‌ها معمولا دارای ویژگی‌های هستند که افراد باتوجه‌به این ویژگی‌ها می‌توانند آنها را شناسایی کنند. برای شناسایی می‌توانید از مشخصات ظاهری مانند: شفافیت، جلا، ناخالص‌های طبیعی و رنگ‌ها نیز استفاده کنید. البته با پیشرفت‌هایی که در تکنولوژی ایجاد شده، نگین‌های مصنوعی بیشتر شبیه نمونه‌های اصلی شده‌اند. البته باید گفت ابزار و وسایلی که تشخیص اصل از بدل را هم می‌دهد، دقیق‌تر شده‌اند.کانی معمولا یک سنگ قیمتی یا نیمه قیمتی است که به‌صورت برش داده شده در ساخت جواهر مورداستفاده قرار می‌گیرد. معمولا این سنگ‌ها به دلیل رنگ و درخشندگی فوق‌العاده خود دارای قیمت‌های بالایی هستند. جواهر نیز به دلیل ترکیب این سنگ با فلزاتی مانند طلا و … و طرح‌های زیبا و خاص خود دارای قیمت بیشتری است. البته این قیمت بستگی به سنگ مورداستفاده در ساخت جواهر و کمیاب‌بودن آن بستگی دارد. قیمت این دو یک تفاوت کانی و جواهر است.
ویژگی‌های کانی و جواهر
تفاوت کانی و جواهر از ویژگی‌های این دو مشخص است. از بین تعداد زیاد کانی‌هایی که دارای زیبایی و درخشندگی هستند، تنها حدود 200 کانی در ساخت جواهرسازی استفاده می‌شوند. کانی‌هایی که به‌عنوان یک سنگ قیمتی در نظر گرفته می‌شوند دارای ویژگی‌هایی مانند رنگ زیبا، درخشندگی، دوام بالا، کمیاب‌بودن و قابلیت حمل راحت هستند. در نهایت این ویژگی‌های سنگ‌ها در ویژگی‌های جواهر ساخته شده از آنها نیز تاثیر دارد و ارزش آن را بیشتر می‌کند.
معمولا از ابزارها و دستگاه‌هایی برای یافت سنگ‌های قیمتی و برش و صیقل‌دادن آنها استفاده می‌کنند. این تجهیزات باتوجه‌به کیفیت سنگ قیمتی و ارزش آن هرکدام هزینه خاص خود را دارد. ساخت جواهر نیز چنین است. بسیاری از جواهرات زیبا را برای ایجاد ظرافت و طرح‌های زیبا با استفاده از دستگاه‌های گران‌قیمت می‌سازند. در نهایت هزینه ساخت هرکدام باتوجه‌به مواد به‌کاررفته در آنها متفاوت است.
فرق کانی طلا با جواهر چیست؟
مصنوعاتی که کل آن از فلزی گران‌بها و آلیاژهای آن ساخته می‌شود، را طلا می‌گویند. (جواهر) طلایی است که برای ساخت و طراحی‌کردن آن از سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی و حتی از نگین‌های اتمی کمک می‌گیرند. در بیشتر اوقات سنگ‌های به‌کاررفته در جواهرات از میزان طلای آن بیشتر است. گاهی سنگ‌هایی که در جواهرات استفاده می‌کنند، اصل و یا اتمی هستند.جواهراتی که با این سنگ‌های اتمی ساخته می‌شوند، را جواهرات اتمی می‌نامند. این سنگ و نگین‌ها، طلا یا همان پایه جواهر را ساخته و در مرحله بعد سنگ و نگین روی آن کار کنند. در نهایت تفاوت کانی و جواهر این است که روی آن سنگ و نگین‌های قیمتی کار می‌کنند.
تفاوت کانی طلا و جواهر
دستمزد ساخت طلا با جواهر فرق دارد. طبق توضیحاتی که داده شد، طلا هم نوعی کانی فلز محسوب می‌شود که زینتی بوده و گران‌قیمت است. جواهر هم همان طلا است که روی آن از سنگ‌های قیمتی کارشده است. پس ساخت این دو مصنوعات باتوجه‌به طرح هرکدام متفاوت بوده و دستمزد ساخت این دو هم با هم فرق دارد.
طلاهایی را که با تعداد زیادی دستگاه، ساخته‌وپرداخته می‌کنند، دارای اجرت ساخت پایینی است. ولی طلاهایی که با دست ساخته می‌شوند، به دلیل کمی تعداد، از مزد ساخت بالایی برخوردار هستند. نمی‌توان گفت تمام طلاهایی که با ماشین‌آلات ساخته می‌شوند، کم اجرت هستند؛ زیرا نسبت به طرح و نوع طراحی‌های روی سنگ‌های آن روی هزینه‌ها موثر هستند.
با توضیحاتی که در مورد تفاوت کانی و جواهر داده شد، می‌توان گفت زمانی که از سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی در ساخت جواهر استفاده می‌شود، هزینه‌ها هم تفاوت پیدا می‌کند. البته این تفاوت جواهر و طلا به نفع فروشنده است؛ زیرا زمانی که طلایی را خریداری می‌کنیدف هم قیمت طلا و هم اجرت ساخت پرداخت می‌کنید و هم یک سود چند درصدی به فروشنده می‌دهید.
اما اگر یک گردنبند جواهر را خریداری کنید، درصد سودی که به فروشنده می‌دهید، خیلی بیشتر است. یعنی 15 تا 20 درصد به مبلغ طلا و اجرت ساخت اضافه می‌شود. اجرت ساخت جواهر خیلی بیشتر از طلا است. زیرا هم هزینه سنگ قیمتی و هم اجرت ساخت پایه طلا و صیقلی کردن سنگ را هم پرداخت می‌کنید. این تفاوت عمده بین طلا و جواهر و تفاوت کانی و جواهر است.
تفاوت فروش جواهر و طلا
با آگاهی از تفاوت خرید کانی طلا و جواهر، متوجه شدیم که برای خرید جواهر معمولا هزینه زیادی پرداخت می‌شود. زمان خرید جواهر باید از فروشنده با اعتماد خرید کنید تا نگران تقلبی بودن آن هم نباشید. اما در مورد فروش جواهر هم تفاوت‌هایی بین طلا و جواهر و قیمت حلقه ازدواج وجود دارد. اگر طلای خود را به هر دلیل بخواهید به فروش برسانید، خریدار فقط اجرت ساخت طلا را کم کرده و طلا را به قیمت روز محاسبه کرده و خریداری می‌کند.جواهر داستانی دیگر دارد؛ زیرا خریدار قیمت سنگ‌ها را با قیمت زمان خریداری شده مقایسه کرده و تفاوت بین این دو را به شما برمی‌گرداند. باید در زمان فروش فاکتور خرید را همراه داشته باشید تا 15 تا 20 درصد اجرت ساخت را هم از شما کم نکنند.
جواهر یا طلا کدام بهتر است؟
باتوجه‌به توضیحاتی که در مورد طلا و جواهر داده شد، نمی‌توان به طور واضح گفت که کدام بهتر است. این به سلیقه فردی که به‌عنوان خریدار اقدام به خرید می‌کند و به میزان هزینه‌ای که صرف آن می‌شود، بستگی دارد. پس می‌توان باتوجه‌به سلیقه و توانایی مالی، انواع مختلف جواهر یا طلا را خریداری کرد. در زمان خرید حتما باید به بعد مالی خرید توجه کرد.معمولا خرید طلا از خرید جواهر مقرون‌به‌صرفه‌تر و اقتصادی‌تر است. زمان فروش طلای خریداری شده هم فروشنده کمتر زیان می‌کند. اما خریداران جواهر و نیم ست در زمان فروش ضرر بیشتری را متحمل می‌شوند. ولی اگر خریداران طلا و جواهر نیاز و قصد فروش نداشته باشند، باگذشت زمان طولانی قیمت طلا رو به افزایش می‌رود که در این صورت ضرر نکرده؛ بلکه سود خوبی هم به دست می‌آورند.
سخن پایانی
باتوجه‌به مطالبی که در مورد شناخت جواهر و طلا در این مقاله ارائه شد می‌توان گفت این دو در خریدوفروش خیلی با هم تفاوت دارند. تفاوت کانی و جواهر را هم در این مقاله بررسی کردیم. جواهر نوع زیبای سنگ‌های زینتی همراه با طلا است که می‌تواند یک سرویس یا نیم‌ست شیک برای عروس خانم‌ها حتی خانم‌های دیگر باشد ویک سرمایه‌گذاری عالی که باگذشت زمان گران‌بها می‌شوند.
