یک رژیم غذایی سالم و متعادل می تواند به پیشگیری، مدیریت، درمان سنگ کیسه صفرا و جلوگیری از عود آن کمک کند. در ادامه به بررسی رژیم غذایی سنگ کیسه صفرا می پردازیم.
غذاهای سرشار از فیبر
غذاهای حاوی فیبر می توانند به تنظیم سطح کلسترول کمک کرده و هضم سالم را که در روند درمان سنگ کیسه صفرا بسیار مهم است تقویت کنند. همچنین غذاهای حاوی فیبر می توانند احتمال تشکیل سنگ کیسه صفرا را کاهش دهند. برخی از غذاهای سرشار از فیبر که برای سنگ کیسه صفرا مفید هستند عبارتند از غلات کامل (مانند برنج قهوه ای، کینوا و نان سبوس دار)، میوه ها (مانند سیب، گلابی و انواع توت ها) و سبزیجات برگدار (مانند اسفناج، کلم پیچ، کلم بروکلی، هویج، سیب زمینی شیرین و فلفل دلمه ای).
چربی های سالم
مصرف بیش از حد چربی های ناسالم در تشکیل سنگ کیسه صفرا موثر است، اما نوع خاصی از چربی های سالم می توانند به بهبود عملکرد کیسه صفرا، کاهش التهاب و بهبود هضم کمک کنند و از این طریق به دفع سنگ کیسه صفرا کمک کنند. برخی از غذاهای سرشار از چربی های سالم که می توانند به درمان سنگ کیسه صفرا کمک کنند عبارتند از روغن زیتون، آووکادو، آجیل ها (مانند بادام و گردو) و دانه ها (مانند دانه چیا و تخم کتان).
پروتئین های بدون چربی
پروتئین های بدون چربی جایگزین سالمی برای گوشت های چرب هستند و می توانند استرس روی کیسه صفرا را کاهش دهند. همچنین این پروتئین ها می توانند از تشکیل بیشتر سنگ های کیسه صفرا پیشگیری کنند. برخی از پروتئین های بدون چربی که می توانند به درمان سنگ کیسه صفرا کمک کنند عبارتند از طیور بدون پوست مانند مرغ و بوقلمون، ماهی چرب حاوی امگا 3 مانند سالمون و ساردین و حبوبات از جمله لوبیا، عدس و نخود.
لبنیات کم چرب
محصولات لبنی پرچرب می توانند کلسترول و چربی اشباع بالایی داشته باشند که ممکن است علائم سنگ کیسه صفرا را تشدید کنند. قرار دادن لبنیات کم چرب در رژیم غذایی سنگ کیسه صفرا می تواند گزینه بهتری برای جلوگیری از تشکیل سنگ کیسه صفرا و تشدید علائم آن باشد. سعی کنید لبنیات پرچرب را با ماست های کم چرب، شیر های بدون چربی و پنیر های کم چرب جایگزین کنید.
غذاها و مایعات آبرسان
نوشیدن آب زیاد و مصرف غذاهای آبرسان می تواند به جلوگیری از تشکیل سنگ کیسه صفرا کمک کند. همچنین هیدراته ماندن به هضم غذا کمک می کند و عملکرد صحیح کیسه صفرا را بهبود می بخشد. نوشیدن دمنوش های گیاهی برای سنگ کیسه صفرا مانند چای نعناع یا چای زنجبیل می تواند به تسکین سیستم گوارشی و بهبود جریان زرداب کمک کند. مصرف خیار، خربزه و سایر میوه هایی که حاوی آب زیاد هستند نیز می تواند برای کیسه صفرا مفید باشد.
غذاهای سرشار از ویتامین C
ویتامین C در تبدیل کلسترول به اسیدهای صفراوی که به تجزیه چربی ها کمک می کند نقش دارد و همچنین خطر تشکیل سنگ کیسه صفرا را کاهش می دهد. قرار دادن غذاهای سرشار از ویتامین C در رژیم غذایی برای افراد مبتلا به سنگ کیسه صفرا یک باید است. مرکبات از جمله پرتقال، گریپ فروت، لیمو شیرین و لیمو ترش منابع عالی از ویتامین سی می باشند. همچنین انواع فلفل دلمه ای (قرمز، سبز و زرد) و انواع توت ها مانند توت فرنگی، بلوبری، زغال اخته و شاه توت سرشار از ویتامین C و فیبر هستند که می توانند در دفع سنگ کیسه صفرا نقش مهمی داشته باشند.
سرکه سیب
تحقیقات نشان می دهند سرکه سیب به تعادل تولید زرداب، بهبود هضم، تجزیه کلسترول و جلوگیری از تشکیل سنگ های صفراوی کمک می کند. سرکه سیب را نمی توان بدون رقیق کردن مصرف کرد. برای مصرف سرکه سیب ابتدا باید یک قاشق غذاخوری سرکه سیب را در یک لیوان آب مخلوط کرد تا رقیق شود و سپس آن را نوشید.
زردچوبه
زردچوبه حاوی ترکیبی به نام کورکومین است که با خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی که دارد ممکن است به مدیریت سنگ کیسه صفرا و کاهش خطر بروز عوارض ناشی از سنگ کیسه صفرا کمک کند. می توان زردچوبه را برای درمان سنگ کیسه صفرا به غذاها اضافه کرد یا چای زردچوبه مصرف کرد.
غذاهای مضر برای سنگ کیسه صفرا
در حالی که برخی غذاها می توانند برای دفع سنگ کیسه صفرا مفید باشند، برخی دیگر می توانند علائم آن را تشدید کرده و خطر بروز عوارض را افزایش دهند. در ادامه به بررسی غذاهایی می پردازیم که با وجود سنگ کیسه صفرا باید از مصرف آنها اجتناب کرد.
غذاهای پرچرب و سرخ شده
غذاهایی که سرشار از چربی های ناسالم هستند، به ویژه چربی های ترانس و چربی های اشباع شده، می توانند در تشکیل سنگ کیسه صفرا نقش داشته باشند و خطر درد و التهاب ناشی از سنگ کیسه صفرا را افزایش دهند. اگر به سنگ کیسه صفرا مبتلا هستند باید از مصرف غذاهای سرخ شده مانند سیب زمینی سرخ شده، گوشت های چرب مانند گوشت گاو و همچنین گوشت های فرآوری شده مانند سوسیس و کالباس خودداری کنید.
کربوهیدرات های تصفیه شده و غذاهای شیرین
کربوهیدرات های تصفیه شده و غذاهای سرشار از قند می توانند باعث افزایش وزن و افزایش سطح کلسترول شوند که هر دو از عوامل خطر برای سنگ کیسه صفرا به شمار می روند. توصیه می شود اگر به سنگ کیسه صفرا مبتلا هستید از مصرف نوشیدنی های حاوی قند مانند نوشابه ها و آب میوه ها خودداری کنید. همچنین نان سفید و شیرینی ها سرشار از قندهای تصفیه شده هستند و در مقابل حاوی فیبر کمی هستند که می تواند منجر به هضم ضعیف و افزایش خطر تشکیل سنگ کیسه صفرا شود.
محصولات لبنی پرچرب
لبنیات پرچرب سرشار از چربی های اشباع شده و کلسترول هستند که می توانند منجر به تشکیل سنگ کیسه صفرا شوند. اجتناب از مصرف شیر کامل، پنیر پرچرب و کره در درمان سنگ کیسه صفرا بسیار مهم است.
غذاهای فرآوری شده
غذاهای فرآوری شده اغلب سرشار از چربی های ناسالم، قندها و مواد افزودنی هستند که می توانند به کبد و کیسه صفرا فشار وارد کنند. به حداقل رساندن مصرف مواد غذایی فرآوری شده می تواند خطر ابتلا به سنگ کیسه صفرا و سایر مشکلات گوارشی را کاهش دهد. اگر به سنگ کیسه صفرا مبتلا هستید بهتر است از مصرف چیپس، کلوچه، کیک های بسته بندی شده و فست فودها خودداری کنید.
