مهارت های ده گانه برای زندگی بهتر

امروزه با مشکلات و تغییراتی بسیاری در زندگی روزمره انسان ها مواجه هستیم و این مشکلات به عواملی همچون پیشرفت تکنولوژی ، ورود فناوری های روز و همچنین زندگی مدرن مربوط است . برای رویارویی با این مشکلات و برطرف کردن مشکلات روزمره نیازمند مهارت هستیم ، مهارت هایی که به انسان کمک کند تا بتواند با تغییرات به وجود آمده کنار بیاید .

در جوامع امروزی مهارت های زندگی به دلیل تغییرات تکنولوژی و پیشرفت زندگی بیشتر از همیشه حس می شود . از جمله این مهارت ها می توان به توانایی برقراری ارتباط تاثیر گذار با دیگران ، افزایش بهداشت روانی افراد جامعه ، تلاش برای افزایش رفتاری های سلامتی و همچنین افزایش سلامت اشاره کرد .

برای پیشگیری از آسیب های روانی ، اجتماعی جامعه مثل خشونت های اجتماعی یا خانگی ، کودک آزاری ، روی آوردن به مواد مخدر یا الکل ، بیماری های خطرناک ، خودکشی و موارد مشابه آن می توان از مهارت های زندگی استفاده کرد و همچنین سلامت روانی جامعه را ارتقا داد .

نکته مهم آموزش مهارت های زندگی است که یک بخش مهم برای حل کردن مشکلات جامعه است ؛ در ادامه به تعریف مهارت های زندگی توسط سازمان جهانی بهداشت و یونیسف می پردازیم .



تعریف مهارت های زندگی
سازمان بهداشت جهانی و یونیسف برای مهارت هایی که هر انسانی در زندگی نیاز دارند ، تعاریفی را بیان کرده اند که در ادامه آن ها را بیان خواهیم کرد .

تعریف مهارت زندگی توسط سازمان جهانی بهداشت
مهارت های زندگی به معنای سازگاری فرد با مشکلات ، تغییرات و چالش های پیش آمده و همچنین توانایی سازگاری با جامعه و انجام رفتار های مثبت و کارآمد .

تعریف مهارت زندگی توسط یونیسف
طبق تعریف یونیسف مهارت های زندگی به 3 دسته تقسیم شده اند . دسته اول مهارت های اجتماعی است که به فرهنگ و ارزش های اجتماعی وابسته است مانند خودشناسی ، همراهی و همدلی کردن . دسته دوم مهارت های که در موقعیت های حساس مورد استفاده قرار می گیرند مانند رفتار با تدبیر ، قدرت حل مشکل و گفتگو ؛ مهارت سوم نیز مهارت هایی هستند که در زندگی کاربرد فراوان دارد مانند مهارت پرهیز از اشتباه .



طبقه بندی مهارت های ده گانه زندگی
در سال 2004 نیز سازمان جهانی بهداشت تصمیم به طبقه بندی مهارت های ده گانه زندگی کرد که این تقسیم بندی شامل مواردی همچون مهارت تصمیم گیری ، مهارت ارتباط با دیگران و مهارت مدیریت فردی است که در ادامه به توضیح آن می پردازیم .


1 - مهارت تصمیم گیری

در این مهارت فرد به این نتیجه می رسد که ارزش های دیگران و خود می تواند بر تصمیم او تاثیر گذار باشد ؛ در نتیجه فرد سعی می کند اطلاعات مختلفی در مورد ارزش های دیگران و خود جمع آموری کند ، اطلاعات جمع آوری شده را ارزیابی کند و در نتیجه با بررسی نهایی نتایج تصمیم بگیرید .


2 - مهارت ارتباط با دیگران

برقراری ارتباط با دیگران و روابط اجتماعی از جمله مهارت هایی هستند که با قدرت بیان و پیام های غیر لفظی ، قدرت بیان کردن احساسات ، گوش کردن به صحبت های دیگران و همفکری با آن ها ارتباط دارند ؛ این مهارت ها باعث تقویت زندگی اجتماعی و شایستگی اجتماعی شده و در نتیجه باعث تشکیل زندگی اجتماعی سالم می شود .

لازم به ذکر است مهارت های خودداری و قبول نکردن درخواست های دیگران ، توانایی برقراری ارتباط با دیگران ، مهارت رفتار جرات مندانه ، همدلی و همراهی کردن با دیگران ، مهارت گوش دادن به صحبت های دیگران ، درک خواسته های دیگران ، ارتباط و کمک به دیگران ، مهارت شرکت در گروه و توانایی احترام به دیگران نیز در این دسته قرار دارد .
همچنین می توان گفت مهارت هایی که به فرد کمک می کند تا تعارضات بین فردی را حل کند نیز در دسته مهارت فردی قرار می گیرد .


3 - مهارت مدیریت فردی

مهارت های فردی باعث می شود هسته کنترل درونی رشد کند و به همین دلیل فرد می تواند بر محیط اطراف خود تاثیر بگذارد و تغییر ایجاد کند . مهارت هایی مانند آشنایی با ارزش های خود ، روش های تفکر مثبت ، توانایی تعیین اهداف ، شناخت خود ، توانایی مدیریت کردن زمان ، کنترل استرس و آرام سازی از جمله مهارت های فردی هستند .






بیشتر بخوانید: چه مهارت هایی قبل از ازدواج باید داشته باشید



مهارت های ده گانه زندگی
سازمان بهداشت جهانی پس از دسته بندی مهارت های زندگی ؛ در سال 1993 ده مهارت اصلی زندگی را معرفی کرد که این ده مهارت از طرف یونیسف و یونسکو نیز تایید شدند . در ادامه مقاله ده مهارت اصلی زندگی را نام می بریم .



1 - مهارت مقابله با احساسات هیجانی

همه انسان ها دارای هیجاناتی هستند که برای گذراندن زندگی به آن نیاز دارند هیجاناتی از جمله ترس ، خشم ، نفرت ، شادی و ... ، در این مهارت ، انسان ها با هیجانات خود آشنا می شوند ، تاثیر این هیجانات را بر رفتار خود می بینند و همچنین توانایی سرکوب کردن هیجان های منفی مانند خشم و نفرت را یاد می گیرند .



2 - مهارت خلاقانه فکر کردن 

در این نوع مهارت ، افراد به گونه ای خلاقانه فکر می کنند که شیوه ای متفاوت و مختص خودشان را در پیش می گیرند و همچنین راه حل های که خاص خودشان هستند را بدست می آورند . مهارت فکر کردن زمینه تمامی مهارت های دیگر است و البته می توان گفت خلاقانه فکرکردن یک مهارت سازنده و کارآمد است .



3 - مهارت زیر پا گذاشتن استرس

​استرس انواع مختلفی دارد ، استرس تکرار شونده نوعی استرس است که فشار کمتری به فرد وارد می کند زیرا فرد با آن در گذشته روبرو شده است ، نوع دیگر استرس ، تجمعی است که موارد مختلفی در کنار هم باعث استرس می شوند . در این نوع مهارت فرد یاد می گیرد چگونه با عوامل مختلف استرس و فشارها مقابله کند .



4 - مهارت برقراری ارتباط و حفظ آن 

مهارت ارتباط با دیگران نیازمند خودآگاهی هست ، فرد ابتدا باید با سبک ارتباطی خویش آشنا شود و سپس بعد از آن می تواند ارتباطی مثبت با دیگران داشته باشد . این نوع مهارت بیشتر اشاره به ارتباط با افراد خانواده دارد .



5 - مهارت خود شناسی

در این نوع مهارت فرد با خواسته ها ، عواطف ، نیازها ، نقاط ضعف و .. خود آشنا می شود و به همین دلیل می آموزد که چه شرایطی برای او استرس زا و چه شرایطی برای او کارآمد است .



6 - مهارت ارزیابی راه حل مسئله

افراد هنگام برخورد با یک مسئله آن را مانند یک مشکل می بینند به همین دلیل حل مسئله را برای خود دشوار تصور می کنند در نتیجه در این نوع مهارت برای حل مسئله ابتدا باید مسئله را تعریف کرد و راه حل های موجود برای حل کردن آن را ارزیابی کرد و سپس بهترین گزینه را انتخاب کرد .



7 - توانایی ارتباط با دیگران

همانطور که می دانید ارتباط لازمه زندگی اجتماعی است که باعث می شود انسان ها با یکدیگر ارتباط برقرار کنند ؛ در این نوع فرد می تواند احساسات خود را به دیگران منتقل کند در نتیجه نیازها و خواسته های خود را بیان کند .



8 - مهارت تصمیم گیری 

در این نوع مهارت افراد یاد می گیرند که بهترین راه حل ممکن را انتخاب کنند در نتیجه با مراحل تصمیم گیری ، با واژه تصمیم گیری ، دلایل مهم بودن تصمیم گیری و انواع آن آشنا می شوند .



9 - مهارت تفکر نقاد

تفکر نقاد به معنی تفکر در تفکر است . یعنی فرد پیش از آنکه نظرات دیگران را قبول کند با اطلاعات و تجارب خود ، اطلاعات مجازی ، تجربه های دیگران و ... نظرات دیگران را تحلیل می کند .



10 - مهارت همدلی کردن 

یکی از راه های ارتباط با دیگران توانایی همدلی کردن با دیگران است که در این نوع مهارت فرد می آموزد چگونه می تواند به پای حرف های دیگران بنشیند ، احساسات و عواطف آن ها را درک کند .

در ادامه بخوانید : مهارت زندگی چیست

منبع : مهارت های ده گانه برای زندگی بهتر